ahmetbeyler
Yeni Üye
Anayasa teklifini CHP Genel Lider Yardımcısı Muharrem Erkek, DEVA Partisi Genel Lider Yardımcısı Mustafa Yeneroğlu, Demokrat Parti Genel Sekreteri Serhan Yücel, Gelecek Partisi Genel Lider Yardımcısı Serap Yazıcı, YETERLİ Parti Genel Sekreteri Uğur Poyraz ve Saadet Partisi Genel Lider Yardımcısı Bülent Kaya tanıttı.
Anayasa değişikliği önerisi ana sınırları ile şöyleki:
ALTILI MASA ORTAK PROGRAMLARLA ALANA ÇIKACAK
“Tasarıyı hazırlayan komite üyeleri önümüzdeki günlerde medya organlarını, baroları, sivil toplum kuruluşlarını, meslek örgütlerini, iş dünyasını, sendikaları, bayan ve gençlik örgütlerini ziyaret edecek. Ayrıyeten altı siyasi parti Türkiye genelinde ortak programlar düzenleyerek sivil toplumla bir ortaya gelecek.
KUVVETLER AYRILIĞI TESİS EDİLECEK
Altılı masanın Anayasa değişikliği önerisi 84 husustan oluşuyor. Kuvvetler ayrılığının vurgulandığı yeni sistemde yasamanın aktif ve iştirakçi, yürütmenin istikrarlı, şeffaf ve hesap verebilir, yargının ise bağımsız ve tarafsız olması hedefleniyor. Uzlaşılan metinde “kuvvetli, özgürlükçü, demokratik, adil bir sistem inşa etme kararlılığı arasındayiz” sözlerine yer veriliyor.
PARTİLİ CUMHURBAŞKANLIĞI PERİYODU KAPANACAK
Cumhurbaşkanı 7 yıllığına halk tarafınca seçilecek ve seçimle birlikte partisiyle bağı sona erecek. nazaranvi sona eren bir cumhurbaşkanı, seçimle gelinen siyasi bir bakılırsav üstlenemeyecek. Cumhurbaşkanına, TBMM Lideri vekalet edecek. Cumhurbaşkanının kanunlar üstündeki zorlaştırıcı veto tesiri bitmiş oldurilip geri gönderme hakkı veriliyor.
ANAYASAYA ÖZGÜRLÜKÇÜ ANLAYIŞ KAZANDIRILACAK
Altılı masanın teklifi, Anayasayı temel hakları “ödev” olarak vurgulayan ve hürriyetleri ödev kavramıyla sınırlayan anlayıştan arındırıyor. Anayasaya özgürlükçü bir anlayış kazandırılıyor. Anayasadan otoriter anlayışın izleri siliniyor. Anayasada “temel hak ve ödevler” yerine “temel hak ve hürriyetler” düzenleniyor.
“İNSAN ONURU” ANAYASANIN TEMEL ASLI OLACAK
Anayasanın temel hakları düzenleyen birinci hususuna “İnsan onuru dokunulmazdır ve anayasal sistemin temelidir” tabiri ekleniyor. Bu vurguyla birlikte Anayasanın insan onurunu temel alan bir bakış açısı kazanması sağlanıyor. Devletin temel fonksiyonunun insan onurunu korumak ve ona hürmet göstermek olduğu vurgulanıyor.
TEREDDÜT HALİNDE YORUM HÜRRİYET LEHİNE YAPILACAK
Anayasa’nın 13. unsuruna “Hürriyet temel sınırlama istisnadır. Tereddüt halinde yorum hürriyet lehine yapılır” kararı ekleniyor. bu biçimdece temel hak ve hürriyetlerin sınırlanması fikrinden temel hak ve hürriyetlerin üstünlüğü periyoduna geçiliyor.
ELEŞTİRİ HÜRRİYETİ GARANTİ ALTINA ALINACAK
Düşünce, kanaat ve tabir hürriyeti tek bir unsurda düzenleniyor. Anayasanın 25. unsurunda yapılacak değişiklikle tenkit hürriyeti teminat altına alınıyor. Keyfi sınırlamaların önüne geçiliyor.
HAYVAN HAKLARI BİRİNCİ KERE ANAYASAYA GİRECEK
Anayasanın 56. unsurunda yapılan değişiklikle Anayasada sıhhat hakkı ve etraf hakkı bir daha düzenlenirken hayvan hakları birinci kere anayasal garantiye kavuşturuluyor.
PARTİ KAPATMA ZORLAŞTIRILACAK
Siyasi parti kapatma davalarının açılması zorlaştırılıyor. Şiddete başvurma ya da şiddeti teşvik hariç olmak üzere parti kapatma davalarının açılabilmesi için ihtar kaidesi getiriliyor. Kapatma davasının açılabilmesi, TBMM’nin üçte ikisinin oyuyla alınacak müsaadeye bağlanıyor. Milletvekillerinin meclis kürsüsünde kullandığı sözlerin parti kapatma davalarında kanıt olamayacağı düzenleniyor. Bu davalardan çıkabilecek yaptırımlara idari para cezası ekleniyor.
DOKUNULMAZLIĞIN KALDIRILMASI ZORLAŞTIRILACAK
Milletvekillerinin yalnızca ağır ceza mahkemesinin nazaranvine giren suçüstü halinde dokunulmazlıktan faydalanamayacağı düzenleniyor. Anayasanın 83. unsurunda Anayasanın 14. hususuna yapılan atıf metinden çıkarılıyor. Dokunulmazlığın kaldırılması için üye tam sayısının salt çoğunluğu ile karar alınacağı kararı getiriliyor. Milletvekili düşme sonucunda kişisel müracaat yoluna gidilmiş ise Anayasa Mahkemesinin sonucunın bekleneceği düzenleniyor.
KADINA ŞİDDETTEN HATALI BULUNANLAR MİLLETVEKİLİ OLAMAYACAK
Affa uğramış olsalar bile cinsel taarruz, çocukların cinsel istismarı, bayana yönelik taammüden yaralama ve edimi ifasını fesat karıştırma hatalarından karar giymiş olanların milletvekili seçilme yeterliliğine sahip olamayacağı kararı getiriliyor.
ANAYASA MAHKEMESİ’NE FERDİ MÜRACAATIN ALANI GENİŞLETİLECEK
Anayasa Mahkemesi’nin üye sayısı 15’ten 22’ye çıkarılıyor. Üyelerden 20’sinin TBMM, 2’sinin cumhurbaşkanı tarafınca seçilmesi öngörülüyor. Mahkemenin kısım sayısı 2’den 4’e yükseltiliyor. Anayasada yahut Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nde düzenlenen hakların ihlali savıyla Anayasa Mahkemesine ferdi müracaat yolu açılıyor.
ULUSLARARASI MUTABAKATLARDAN ÇEKİLME KARARI AÇIKÇA TBMM’NİN UYGUN BULMASINA BAĞLANACAK
Türkiye’nin taraf olduğu bir memleketler arası muahededen çekilme için TBMM’nin uygun bulması kaidesi Anayasada açıkça düzenleniyor.
HERKES MECLİS ARAŞTIRMA KOMİSYONU’NUN DAVETİNE UYACAK
Meclisin kontrol yetkisi güçlendiriliyor. Şeffaf ve hesap verebilir bir idare için hükümete hesap sorulabilmesini sağlayacak araçları artırıp tesirli kılınıyor. Muhalefete bir yasama yılında en az yirmi gün gündemi belirleyerek genel görüşme açma hakkı tanınıyor. her insanın Meclis Araştırma Kurulunun davetine uymak zorunda olduğu düzenleniyor.
MİLLETİN MECLİSİ, BÜTÇE YETKİSİNE KAVUŞACAK
Bütçe yetkisi Meclise iade ediliyor. Hükümetlerin siyasetlerini Bütçe Kanununun sonlarına uygun olarak yürütmelerini sağlamak emeliyle Kesinhesap Anayasada farklı bir hususta düzenleniyor. Değişikliğe bakılırsa, Kesinhesap Komitesi kuruluyor ve liderinin ana muhalefet partisinin milletvekili olması kuralı getiriliyor.
YENİ HÜKÜMET KURULMADAN MEVCUT HÜKÜMET DÜŞÜRÜLEMEYECEK
Hükümet, başbakan ve bakanlar hakkında gensoru verme yetkisi tesis ediliyor. Bu yenilikle, Bakanlar Şurası aleyhine verilen güvensizlik önergelerine yeni Başbakanın isminin eklenmesi mecburî kılınıyor. bu biçimdece meclis, istikrarın gereği olarak lakin yeni hükümeti kurmakta birleşebilirse mevcut hükümeti düşürebilecek.
HSK KAPATILACAK
Hakimler ve Savcılar Konseyi kapatılarak Yargıçlar Heyeti ve Savcılar Şurası kuruluyor. Yargı bağımsızlığının sağlanması için Adalet Bakanı ve yardımcısının Yargıçlar Heyeti üyesi bulunmasına son veriliyor.
OHAL KHK’LARINA SON VERİLECEK
OHAL KHK’ları kaldırılıyor. olağanüstü Hallere ait önlemlerin olağanüstü Hal Kanunu ile düzenleneceği ve olağanüstü Hal Kanunu ile bu kanundan kaynaklı idari aksiyon ve süreçlere karşı yargı yolunun kapatılamayacağı düzenleniyor.
SAVUNMA VE SAV MAKAMI EŞİTLENECEK
Hakim ve savcılara coğrafik teminat getiriliyor. Savunmanın bağımsızlığı vurgulanıyor. Yargılama sürecinin temel ögelerinden biri olan savunma makamı, birinci kere, bir anayasa kararıyla düzenlenerek bu makamın argüman makamıyla eşit bir statüye kavuşturulması sağlanıyor. Her vilayette bir baro olacağı açıkça Anayasada düzenleniyor.
SAYIŞTAY VE YSK YÜKSEK MAHKEME OLACAK
Sayıştay yüksek mahkeme statüsüne kavuşturuluyor. Kurumun kontrol ytesirinin kapsamı genişletiliyor. Yüksek Seçim Konseyi Anayasada yargı kısmında bir yüksek mahkeme olarak düzenleniyor, heyetin niteliği açıklığa kavuşturuluyor. Yüksek Seçim Şurasının seçme, seçilme ve siyasi faaliyette bulunma hakkına ait kararları Anayasa Mahkemesinin kontrolüne açılıyor.
RTÜK ÜYELERİ GAZETECİ VE AKADEMİSYENLERDEN OLUŞACAK
Radyo ve Televizyon Üst Kurulu’nun üye yapısında çoğulculuk sağlanıyor. RTÜK üyeleri, basın mensupları ile bağlantı ve hukuk fakültesi öğretim üyeleri içinden seçiliyor. Üye seçiminde Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin nitelikli çoğunluğu aranıyor. Heyetin çoğulculuk, özerklik ve tarafsızlık asıllarına bağlı olarak çalışacağı vurgulanıyor.
BELEDİYE LİDERLERİNİN VAZİFEDEN UZAKLAŞTIRILMASINA DANIŞTAY KARAR VERECEK
İçişleri Bakanlığı’nın belediye liderlerini ve meclis üyelerini bakılırsavden uzaklaştırma yetkisi kaldırılıyor. Onun yerine Danıştay sonucu kuralı getiriliyor. vazifeden uzaklaştırmanın en çok altı ay sürebileceği düzenleniyor.
YÖK KALDIRILACAK
Yükseköğretim Şurası kaldırılıyor. Üniversitelerin akademik, idari ve mali özerklikleri ihlal edilmemek kaydıyla planlama ve uyum şurası olacak Yükseköğretim Üst Heyeti düzenleniyor.”
Odatv.com
Anayasa değişikliği önerisi ana sınırları ile şöyleki:
ALTILI MASA ORTAK PROGRAMLARLA ALANA ÇIKACAK
“Tasarıyı hazırlayan komite üyeleri önümüzdeki günlerde medya organlarını, baroları, sivil toplum kuruluşlarını, meslek örgütlerini, iş dünyasını, sendikaları, bayan ve gençlik örgütlerini ziyaret edecek. Ayrıyeten altı siyasi parti Türkiye genelinde ortak programlar düzenleyerek sivil toplumla bir ortaya gelecek.
KUVVETLER AYRILIĞI TESİS EDİLECEK
Altılı masanın Anayasa değişikliği önerisi 84 husustan oluşuyor. Kuvvetler ayrılığının vurgulandığı yeni sistemde yasamanın aktif ve iştirakçi, yürütmenin istikrarlı, şeffaf ve hesap verebilir, yargının ise bağımsız ve tarafsız olması hedefleniyor. Uzlaşılan metinde “kuvvetli, özgürlükçü, demokratik, adil bir sistem inşa etme kararlılığı arasındayiz” sözlerine yer veriliyor.
PARTİLİ CUMHURBAŞKANLIĞI PERİYODU KAPANACAK
Cumhurbaşkanı 7 yıllığına halk tarafınca seçilecek ve seçimle birlikte partisiyle bağı sona erecek. nazaranvi sona eren bir cumhurbaşkanı, seçimle gelinen siyasi bir bakılırsav üstlenemeyecek. Cumhurbaşkanına, TBMM Lideri vekalet edecek. Cumhurbaşkanının kanunlar üstündeki zorlaştırıcı veto tesiri bitmiş oldurilip geri gönderme hakkı veriliyor.
ANAYASAYA ÖZGÜRLÜKÇÜ ANLAYIŞ KAZANDIRILACAK
Altılı masanın teklifi, Anayasayı temel hakları “ödev” olarak vurgulayan ve hürriyetleri ödev kavramıyla sınırlayan anlayıştan arındırıyor. Anayasaya özgürlükçü bir anlayış kazandırılıyor. Anayasadan otoriter anlayışın izleri siliniyor. Anayasada “temel hak ve ödevler” yerine “temel hak ve hürriyetler” düzenleniyor.
“İNSAN ONURU” ANAYASANIN TEMEL ASLI OLACAK
Anayasanın temel hakları düzenleyen birinci hususuna “İnsan onuru dokunulmazdır ve anayasal sistemin temelidir” tabiri ekleniyor. Bu vurguyla birlikte Anayasanın insan onurunu temel alan bir bakış açısı kazanması sağlanıyor. Devletin temel fonksiyonunun insan onurunu korumak ve ona hürmet göstermek olduğu vurgulanıyor.
TEREDDÜT HALİNDE YORUM HÜRRİYET LEHİNE YAPILACAK
Anayasa’nın 13. unsuruna “Hürriyet temel sınırlama istisnadır. Tereddüt halinde yorum hürriyet lehine yapılır” kararı ekleniyor. bu biçimdece temel hak ve hürriyetlerin sınırlanması fikrinden temel hak ve hürriyetlerin üstünlüğü periyoduna geçiliyor.
ELEŞTİRİ HÜRRİYETİ GARANTİ ALTINA ALINACAK
Düşünce, kanaat ve tabir hürriyeti tek bir unsurda düzenleniyor. Anayasanın 25. unsurunda yapılacak değişiklikle tenkit hürriyeti teminat altına alınıyor. Keyfi sınırlamaların önüne geçiliyor.
HAYVAN HAKLARI BİRİNCİ KERE ANAYASAYA GİRECEK
Anayasanın 56. unsurunda yapılan değişiklikle Anayasada sıhhat hakkı ve etraf hakkı bir daha düzenlenirken hayvan hakları birinci kere anayasal garantiye kavuşturuluyor.
PARTİ KAPATMA ZORLAŞTIRILACAK
Siyasi parti kapatma davalarının açılması zorlaştırılıyor. Şiddete başvurma ya da şiddeti teşvik hariç olmak üzere parti kapatma davalarının açılabilmesi için ihtar kaidesi getiriliyor. Kapatma davasının açılabilmesi, TBMM’nin üçte ikisinin oyuyla alınacak müsaadeye bağlanıyor. Milletvekillerinin meclis kürsüsünde kullandığı sözlerin parti kapatma davalarında kanıt olamayacağı düzenleniyor. Bu davalardan çıkabilecek yaptırımlara idari para cezası ekleniyor.
DOKUNULMAZLIĞIN KALDIRILMASI ZORLAŞTIRILACAK
Milletvekillerinin yalnızca ağır ceza mahkemesinin nazaranvine giren suçüstü halinde dokunulmazlıktan faydalanamayacağı düzenleniyor. Anayasanın 83. unsurunda Anayasanın 14. hususuna yapılan atıf metinden çıkarılıyor. Dokunulmazlığın kaldırılması için üye tam sayısının salt çoğunluğu ile karar alınacağı kararı getiriliyor. Milletvekili düşme sonucunda kişisel müracaat yoluna gidilmiş ise Anayasa Mahkemesinin sonucunın bekleneceği düzenleniyor.
KADINA ŞİDDETTEN HATALI BULUNANLAR MİLLETVEKİLİ OLAMAYACAK
Affa uğramış olsalar bile cinsel taarruz, çocukların cinsel istismarı, bayana yönelik taammüden yaralama ve edimi ifasını fesat karıştırma hatalarından karar giymiş olanların milletvekili seçilme yeterliliğine sahip olamayacağı kararı getiriliyor.
ANAYASA MAHKEMESİ’NE FERDİ MÜRACAATIN ALANI GENİŞLETİLECEK
Anayasa Mahkemesi’nin üye sayısı 15’ten 22’ye çıkarılıyor. Üyelerden 20’sinin TBMM, 2’sinin cumhurbaşkanı tarafınca seçilmesi öngörülüyor. Mahkemenin kısım sayısı 2’den 4’e yükseltiliyor. Anayasada yahut Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nde düzenlenen hakların ihlali savıyla Anayasa Mahkemesine ferdi müracaat yolu açılıyor.
ULUSLARARASI MUTABAKATLARDAN ÇEKİLME KARARI AÇIKÇA TBMM’NİN UYGUN BULMASINA BAĞLANACAK
Türkiye’nin taraf olduğu bir memleketler arası muahededen çekilme için TBMM’nin uygun bulması kaidesi Anayasada açıkça düzenleniyor.
HERKES MECLİS ARAŞTIRMA KOMİSYONU’NUN DAVETİNE UYACAK
Meclisin kontrol yetkisi güçlendiriliyor. Şeffaf ve hesap verebilir bir idare için hükümete hesap sorulabilmesini sağlayacak araçları artırıp tesirli kılınıyor. Muhalefete bir yasama yılında en az yirmi gün gündemi belirleyerek genel görüşme açma hakkı tanınıyor. her insanın Meclis Araştırma Kurulunun davetine uymak zorunda olduğu düzenleniyor.
MİLLETİN MECLİSİ, BÜTÇE YETKİSİNE KAVUŞACAK
Bütçe yetkisi Meclise iade ediliyor. Hükümetlerin siyasetlerini Bütçe Kanununun sonlarına uygun olarak yürütmelerini sağlamak emeliyle Kesinhesap Anayasada farklı bir hususta düzenleniyor. Değişikliğe bakılırsa, Kesinhesap Komitesi kuruluyor ve liderinin ana muhalefet partisinin milletvekili olması kuralı getiriliyor.
YENİ HÜKÜMET KURULMADAN MEVCUT HÜKÜMET DÜŞÜRÜLEMEYECEK
Hükümet, başbakan ve bakanlar hakkında gensoru verme yetkisi tesis ediliyor. Bu yenilikle, Bakanlar Şurası aleyhine verilen güvensizlik önergelerine yeni Başbakanın isminin eklenmesi mecburî kılınıyor. bu biçimdece meclis, istikrarın gereği olarak lakin yeni hükümeti kurmakta birleşebilirse mevcut hükümeti düşürebilecek.
HSK KAPATILACAK
Hakimler ve Savcılar Konseyi kapatılarak Yargıçlar Heyeti ve Savcılar Şurası kuruluyor. Yargı bağımsızlığının sağlanması için Adalet Bakanı ve yardımcısının Yargıçlar Heyeti üyesi bulunmasına son veriliyor.
OHAL KHK’LARINA SON VERİLECEK
OHAL KHK’ları kaldırılıyor. olağanüstü Hallere ait önlemlerin olağanüstü Hal Kanunu ile düzenleneceği ve olağanüstü Hal Kanunu ile bu kanundan kaynaklı idari aksiyon ve süreçlere karşı yargı yolunun kapatılamayacağı düzenleniyor.
SAVUNMA VE SAV MAKAMI EŞİTLENECEK
Hakim ve savcılara coğrafik teminat getiriliyor. Savunmanın bağımsızlığı vurgulanıyor. Yargılama sürecinin temel ögelerinden biri olan savunma makamı, birinci kere, bir anayasa kararıyla düzenlenerek bu makamın argüman makamıyla eşit bir statüye kavuşturulması sağlanıyor. Her vilayette bir baro olacağı açıkça Anayasada düzenleniyor.
SAYIŞTAY VE YSK YÜKSEK MAHKEME OLACAK
Sayıştay yüksek mahkeme statüsüne kavuşturuluyor. Kurumun kontrol ytesirinin kapsamı genişletiliyor. Yüksek Seçim Konseyi Anayasada yargı kısmında bir yüksek mahkeme olarak düzenleniyor, heyetin niteliği açıklığa kavuşturuluyor. Yüksek Seçim Şurasının seçme, seçilme ve siyasi faaliyette bulunma hakkına ait kararları Anayasa Mahkemesinin kontrolüne açılıyor.
RTÜK ÜYELERİ GAZETECİ VE AKADEMİSYENLERDEN OLUŞACAK
Radyo ve Televizyon Üst Kurulu’nun üye yapısında çoğulculuk sağlanıyor. RTÜK üyeleri, basın mensupları ile bağlantı ve hukuk fakültesi öğretim üyeleri içinden seçiliyor. Üye seçiminde Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin nitelikli çoğunluğu aranıyor. Heyetin çoğulculuk, özerklik ve tarafsızlık asıllarına bağlı olarak çalışacağı vurgulanıyor.
BELEDİYE LİDERLERİNİN VAZİFEDEN UZAKLAŞTIRILMASINA DANIŞTAY KARAR VERECEK
İçişleri Bakanlığı’nın belediye liderlerini ve meclis üyelerini bakılırsavden uzaklaştırma yetkisi kaldırılıyor. Onun yerine Danıştay sonucu kuralı getiriliyor. vazifeden uzaklaştırmanın en çok altı ay sürebileceği düzenleniyor.
YÖK KALDIRILACAK
Yükseköğretim Şurası kaldırılıyor. Üniversitelerin akademik, idari ve mali özerklikleri ihlal edilmemek kaydıyla planlama ve uyum şurası olacak Yükseköğretim Üst Heyeti düzenleniyor.”
Odatv.com