ahmetbeyler
Yeni Üye
Chatham House Raporu:
CHATHAM HOUSE NE İŞ YAPAR
Kraliyet Memleketler arası İlgiler Enstitüsü olarak da bilinen Chatham House, merkezi Londra’da bulunan bağımsız bir siyaset enstitüsüdür.
Misyonu, dünyada gelişen olaylar hakkında yorumlamalarda bulunmak ve global meselelere tahliller sunabilmek. Kâr maksadı gütmeyen bir niyet kuruluşudur.
Chatham House 2009’da Foreign Policy tarafınca ABD haricindeki en düzgün fikir kuruluşu seçildi. Yazıya döktüğümüz Chatham House şimdiki raporunu sunmadan evvel Batı merkezli bir fikir ile kaleme alındığını belirtmekte yarar var.
EKONOMİLER KIRILGANLAŞTI
Rusya’nın Ukrayna’ya müdahalesi, global siyaseti ve piyasaları olumsuz tarafta etkiledi. Savaşın nasıl gelişeceği konusunda belirsizlik karar sürmekte. Lakin tesirlerinin uzun vadeli olacağı katılaştı. Hem Rusya birebir vakitte Ukrayna güç, besin ve gübre kesimlerinde başat aktörler. Fakat kısa vadede uygulanan yaptırımlar fiyatların yükselmesine yol açtı. Çatışmadan evvel güç, gübre ve besin piyasalarında talep vardı. Lakin fiyatlar daima artış istikametinde seyretmekte. Bu durum savaşın uzamasıyla birlikte daha da kötüleşiyor. Çatışmayı arttırıcı siyasetler riski arttırıyor. Ekonomiler daha da kırılganlaştı.
BARIŞ MÜMKÜN MÜ
Rusya-Ukrayna savaşının uzamasıyla birlikte insanlık tedarik zinciri, piyasa oynaklığı (volatilite), kaynak güvensizliği ve insanların yerinden edilmesi karşısında yeni bir gerçeklikle karşı karşıya. Pandemi krizinden daha sonra Rusya-Ukrayna savaşı ekonomileri alt üst etmiş durumda. Piyasalarda direnci arttırmak için yeni tedbirler alınmalı.
Rusya savaşı kısa müddette sonuçlandırmayı hesap etti lakin savaşın uzaması iki taraf için de yıpratıcı olmakta. Lakin Rusya Ukrayna’nın Batı’ya entegrasyonunu engellemiş sayılır. Savaş daha fazla uzamadan barışla çözülebilir mi? Beş makul sonuç var:
-senelerca sürebilecek bir savaş
-Ukrayna’nın toprak ödünleri
-Ukrayna’nın çözülüşü
-Rusya’nın çöküşü ve rejim değişikliği
-Rusya’nın geri çekilme sonucu
UKRAYNA HALKI EMİN
Savaş konusunda belirsizlik var lakin Ukrayna halkının tam manasıyla birleştiği söylenebilir. Ukrayna’da bir ankete bakılırsa; Ukrayna halkının yüzde 93’ü savaşı kazanacaklarına inanmakta. Yüzde 98’i ise Rusya’yı düşman olarak görmekte. Ukrayna’nın AB kulübüne girmek istemesi sorun teşkil ediyor.
PUTİN KIŞKIRTILIYOR
Ülkelerin Rusya’dan doğalgaz ve petrol alımında aralıklı davranmaya başlaması Rus devletini bir nevi parya hâline getirdi. Dünyada son on yılda piyasaları olumsuz etkileyen onlarca olay yaşandı. Rusya-Ukrayna krizi de bunlardan birisi. bu vakitte hayli taraflı süreçler zayıfladı ve siyasi liderlik eksik oldu. NATO ülkelerinden Almanya savunma harcamalarına 100 milyar dolar ayırdı, Fransa’da savunma harcamalarını arttıracak. Avrupa ülkelerinin silahlanması Putin’i kışkırtabilir.
BATI DOSTÇA DAVRANMIYOR
İngiltere üzere ülkeler nezdinde barış zayıf kalıyor. Batı Rusya’ya karşı dostça davranmıyor. Mart ayı sonlarında Avrupalı ülkeler savunma harcamalarını güncelledi. Bu cins sert tedbirler çatışma mümkünlüğünü arttırıyor. Uluslariçindeki ticaret yine ne vakit kıymet kazanır bilinmiyor. Savaş bitse bile Batı’nın uyguladığı yaptırımlar dünya barışını tehdit edeceğe benziyor.
GLOBAL PİYASALARDA KAOS
Rusya dünyanın en değerli doğalgaz, petrol, buğday, ayçiçek, maden ve mineral ihracatçısı. Birebir biçimde Ukrayna’da besin konusunda değerli ihracatçılardan. Bu sebeple dünya piyasalarında önümüzdeki aylarda daha süratli değişiklikler olabilir. Ayrıyeten kısa vadede Ukrayna krizinin çözülmesi mümkün görünmemektedir. Ukrayna’daki mevcut çatışma daha kapsamlı riskleri de birlikteinde getirebilir. Besin ve güç piyasaları daima artış eğiliminde. Global piyasalarda kaos var. Rusya ve Ukrayna Somali’nin buğday ithalatının yüzde 100’ünü oluşturuyor. Mısır’ın yüzde 80’i, Sudan’ın yüzde 75’i ve Laos’un yüzde 90’ından fazlası Rusya ve Ukrayna’ya bağlı. Bu durumda bu ülkelerin girdi fiyatları da artış eğiliminde. Rusya hem de büyük bir gübre ihracatçısı. Ürettiğinin altıda birini satıyor. Rusya ve Beyaz Rusya potas üretiminde kartelleşmiş durumda. Ukrayna krizinin ortaya çıkmasıyla 24 Şubat’a kadar varil başına 100 dolar olan petrol fiyatları 9 Mart’ta 128 dolara çıktı. Fabrikalardan talep azaldı. Ekonomik sakinlik yaşanıyor şuan. Krizin çıkmasıyla Rusya üretimi azalttı. Bu durum ülkelerin büyüme oranlarını olumsuz etkileyebilir.
BATI RUSYA’YA BAĞIMLI
AB ülkelerinin Rus gücüne olan bağımlılığı onları ekonomik ve politik manada zora sokmaktadır. Bilhassa Almanya bunlar ortasında önde gelenlerden. Nisan ayı içerisinde Avrupa Kurulu Lideri Charles Michel yaptığı bir konuşmada: “AB’nin Rusya’ya yasak getirmesini” önerdi. Josep Borell dışişleri ve güvenlikle ilgili parlamentoya bilgi verdi. AB ülkeleri her sene Rusya’ya güç için 35 milyar dolar veriyor ve AB’li yetkililer buna biz tahlil getirmeye çalışıyor. Örneğin; Rus güç firmalarının güç üretimine katılan Batılı firmalara yaptırım öngörülüyor. Lakin Rus gazı akmaya hâlâ devam ediyor. Avrupa Kurulu on yıl ortasında Rus gazına olan bağımlılığın büsbütün ortadan kaldırılabileceğini argüman ediyor.
BATI TAHLİL ARIYOR
Batılılar kısa vadede Rus gazına bağımlılığı yüzde 60 oranında azaltmak için şu tedbirleri öne sürdü:
-Genişletilmiş LNG ithalatı ve gaz alımının çeşitlendirilmesi
-Enerji verimliliğinin arttırılması ve ısı pompalarının kullanıma sunulması
-Yenilenebilir güç kaynaklarının hızlandırılmış dağıtımı
İngiltere ise farklı yollar arıyor. Öncelikle rüzgâr gücü teknolojisini geliştirmek istiyor. İngiltere Rusya’dan besin alımını durdurdu. Ayrıyeten bu yaptırımların azot arzını da kısıtlayacağı öngörülüyor.
RUS GAZI AKIYOR
Rusya-Ukrayna çatışması devam etmesine karşın Rusya’dan AB ülkelerine gaz akımı devam ediyor. Bu akışların yarısı Ukrayna’dan geçiyor. Gazprom, Mart 2022’nin sonunda şunları söz etti:
“Avrupa ülkelerinden gelen talepler doğrultusunda doğalgaz tedarikini gerçekleştiriyoruz. Lakin Rusya’ya dost olmayan ülkeler Ruble cinsinden ödeme yapacak”
Rusya doğalgaz geçiş hakları için Ukrayna’ya muhakkak ölçüde ödeme yapmaya devam ediyor. Rusya’nın SWIFT’ten çıkarılması ödemeleri güçleştiriyor.
CHATHAM HOUSE NE İŞ YAPAR
Kraliyet Memleketler arası İlgiler Enstitüsü olarak da bilinen Chatham House, merkezi Londra’da bulunan bağımsız bir siyaset enstitüsüdür.
Misyonu, dünyada gelişen olaylar hakkında yorumlamalarda bulunmak ve global meselelere tahliller sunabilmek. Kâr maksadı gütmeyen bir niyet kuruluşudur.
Chatham House 2009’da Foreign Policy tarafınca ABD haricindeki en düzgün fikir kuruluşu seçildi. Yazıya döktüğümüz Chatham House şimdiki raporunu sunmadan evvel Batı merkezli bir fikir ile kaleme alındığını belirtmekte yarar var.
EKONOMİLER KIRILGANLAŞTI
Rusya’nın Ukrayna’ya müdahalesi, global siyaseti ve piyasaları olumsuz tarafta etkiledi. Savaşın nasıl gelişeceği konusunda belirsizlik karar sürmekte. Lakin tesirlerinin uzun vadeli olacağı katılaştı. Hem Rusya birebir vakitte Ukrayna güç, besin ve gübre kesimlerinde başat aktörler. Fakat kısa vadede uygulanan yaptırımlar fiyatların yükselmesine yol açtı. Çatışmadan evvel güç, gübre ve besin piyasalarında talep vardı. Lakin fiyatlar daima artış istikametinde seyretmekte. Bu durum savaşın uzamasıyla birlikte daha da kötüleşiyor. Çatışmayı arttırıcı siyasetler riski arttırıyor. Ekonomiler daha da kırılganlaştı.
BARIŞ MÜMKÜN MÜ
Rusya-Ukrayna savaşının uzamasıyla birlikte insanlık tedarik zinciri, piyasa oynaklığı (volatilite), kaynak güvensizliği ve insanların yerinden edilmesi karşısında yeni bir gerçeklikle karşı karşıya. Pandemi krizinden daha sonra Rusya-Ukrayna savaşı ekonomileri alt üst etmiş durumda. Piyasalarda direnci arttırmak için yeni tedbirler alınmalı.
Rusya savaşı kısa müddette sonuçlandırmayı hesap etti lakin savaşın uzaması iki taraf için de yıpratıcı olmakta. Lakin Rusya Ukrayna’nın Batı’ya entegrasyonunu engellemiş sayılır. Savaş daha fazla uzamadan barışla çözülebilir mi? Beş makul sonuç var:
-senelerca sürebilecek bir savaş
-Ukrayna’nın toprak ödünleri
-Ukrayna’nın çözülüşü
-Rusya’nın çöküşü ve rejim değişikliği
-Rusya’nın geri çekilme sonucu
UKRAYNA HALKI EMİN
Savaş konusunda belirsizlik var lakin Ukrayna halkının tam manasıyla birleştiği söylenebilir. Ukrayna’da bir ankete bakılırsa; Ukrayna halkının yüzde 93’ü savaşı kazanacaklarına inanmakta. Yüzde 98’i ise Rusya’yı düşman olarak görmekte. Ukrayna’nın AB kulübüne girmek istemesi sorun teşkil ediyor.
PUTİN KIŞKIRTILIYOR
Ülkelerin Rusya’dan doğalgaz ve petrol alımında aralıklı davranmaya başlaması Rus devletini bir nevi parya hâline getirdi. Dünyada son on yılda piyasaları olumsuz etkileyen onlarca olay yaşandı. Rusya-Ukrayna krizi de bunlardan birisi. bu vakitte hayli taraflı süreçler zayıfladı ve siyasi liderlik eksik oldu. NATO ülkelerinden Almanya savunma harcamalarına 100 milyar dolar ayırdı, Fransa’da savunma harcamalarını arttıracak. Avrupa ülkelerinin silahlanması Putin’i kışkırtabilir.
BATI DOSTÇA DAVRANMIYOR
İngiltere üzere ülkeler nezdinde barış zayıf kalıyor. Batı Rusya’ya karşı dostça davranmıyor. Mart ayı sonlarında Avrupalı ülkeler savunma harcamalarını güncelledi. Bu cins sert tedbirler çatışma mümkünlüğünü arttırıyor. Uluslariçindeki ticaret yine ne vakit kıymet kazanır bilinmiyor. Savaş bitse bile Batı’nın uyguladığı yaptırımlar dünya barışını tehdit edeceğe benziyor.
GLOBAL PİYASALARDA KAOS
Rusya dünyanın en değerli doğalgaz, petrol, buğday, ayçiçek, maden ve mineral ihracatçısı. Birebir biçimde Ukrayna’da besin konusunda değerli ihracatçılardan. Bu sebeple dünya piyasalarında önümüzdeki aylarda daha süratli değişiklikler olabilir. Ayrıyeten kısa vadede Ukrayna krizinin çözülmesi mümkün görünmemektedir. Ukrayna’daki mevcut çatışma daha kapsamlı riskleri de birlikteinde getirebilir. Besin ve güç piyasaları daima artış eğiliminde. Global piyasalarda kaos var. Rusya ve Ukrayna Somali’nin buğday ithalatının yüzde 100’ünü oluşturuyor. Mısır’ın yüzde 80’i, Sudan’ın yüzde 75’i ve Laos’un yüzde 90’ından fazlası Rusya ve Ukrayna’ya bağlı. Bu durumda bu ülkelerin girdi fiyatları da artış eğiliminde. Rusya hem de büyük bir gübre ihracatçısı. Ürettiğinin altıda birini satıyor. Rusya ve Beyaz Rusya potas üretiminde kartelleşmiş durumda. Ukrayna krizinin ortaya çıkmasıyla 24 Şubat’a kadar varil başına 100 dolar olan petrol fiyatları 9 Mart’ta 128 dolara çıktı. Fabrikalardan talep azaldı. Ekonomik sakinlik yaşanıyor şuan. Krizin çıkmasıyla Rusya üretimi azalttı. Bu durum ülkelerin büyüme oranlarını olumsuz etkileyebilir.
BATI RUSYA’YA BAĞIMLI
AB ülkelerinin Rus gücüne olan bağımlılığı onları ekonomik ve politik manada zora sokmaktadır. Bilhassa Almanya bunlar ortasında önde gelenlerden. Nisan ayı içerisinde Avrupa Kurulu Lideri Charles Michel yaptığı bir konuşmada: “AB’nin Rusya’ya yasak getirmesini” önerdi. Josep Borell dışişleri ve güvenlikle ilgili parlamentoya bilgi verdi. AB ülkeleri her sene Rusya’ya güç için 35 milyar dolar veriyor ve AB’li yetkililer buna biz tahlil getirmeye çalışıyor. Örneğin; Rus güç firmalarının güç üretimine katılan Batılı firmalara yaptırım öngörülüyor. Lakin Rus gazı akmaya hâlâ devam ediyor. Avrupa Kurulu on yıl ortasında Rus gazına olan bağımlılığın büsbütün ortadan kaldırılabileceğini argüman ediyor.
BATI TAHLİL ARIYOR
Batılılar kısa vadede Rus gazına bağımlılığı yüzde 60 oranında azaltmak için şu tedbirleri öne sürdü:
-Genişletilmiş LNG ithalatı ve gaz alımının çeşitlendirilmesi
-Enerji verimliliğinin arttırılması ve ısı pompalarının kullanıma sunulması
-Yenilenebilir güç kaynaklarının hızlandırılmış dağıtımı
İngiltere ise farklı yollar arıyor. Öncelikle rüzgâr gücü teknolojisini geliştirmek istiyor. İngiltere Rusya’dan besin alımını durdurdu. Ayrıyeten bu yaptırımların azot arzını da kısıtlayacağı öngörülüyor.
RUS GAZI AKIYOR
Rusya-Ukrayna çatışması devam etmesine karşın Rusya’dan AB ülkelerine gaz akımı devam ediyor. Bu akışların yarısı Ukrayna’dan geçiyor. Gazprom, Mart 2022’nin sonunda şunları söz etti:
“Avrupa ülkelerinden gelen talepler doğrultusunda doğalgaz tedarikini gerçekleştiriyoruz. Lakin Rusya’ya dost olmayan ülkeler Ruble cinsinden ödeme yapacak”
Rusya doğalgaz geçiş hakları için Ukrayna’ya muhakkak ölçüde ödeme yapmaya devam ediyor. Rusya’nın SWIFT’ten çıkarılması ödemeleri güçleştiriyor.