ahmetbeyler
Yeni Üye
Engin Altan’ın tabiriyle başlamak istiyorum. “Bu bir Stalin maddesidir.”
Doğrusu insanı şaşkınlığa uğratan bir vurgu. Gezegenimizi istila eden “dezenformasyonları” Stalin’le başlatmaya kalkışmak, baştan tarihi “sona yakın” bir yerden okumak an-lamına geliyor.
her neyse.
Öncesiyle ilgili tartışmaya girmek de şimdilik anlamsız zira kıymetli olan, bu yasanın bir “dezenformasyon” mu yoksa, Byung-Chul Han’ın tabiriyle “Enfokrasi” üstü bir “baskı düzeni” sinyalleri mi olduğunu algılamaya çalışmak daha makul…
Altan devam ediyor: “Bu yasa muhalefeti, medyayı, basını, toplumsal medyayı susturmaktır. Kendi maddelerini gerçek üzere sunmak, gerçekleri palavra diye nitelemek maddesidir ve kabulü mümkün değildir.”
Yeri gelmişken, palavra ile gerçek kavramlarının/olgularının siyasette algılanışına dair iki kaynak kitap önereceğim, hayli daha fazlasını da önermek mümkün lakin vakit soru-nu yahut okuma kabızlığı çekenler için, iki kısa kitap her şeyi ayan beyan özetler niteliktedir. Birincisi Yalın Alpay’a ilişkin. “Yalanın Siyaseti”. Tembel okur için uzun sayılmazsa alt başlığını da aktarayım: “Yalanın legalleştirilmesi, hakikatin değersizleşmesi ve hileli akıl yürütme teknikleri…” Hakikatin “önemsizleşmesi” eksik vurgu bence: Hakikat kendi başına, canı o denli istediği için “önemsizleşmiyor”. Önemsizleştiriliyor. Post-Truth hali anlamanın bizdeki elli yıllık gecikme diyelim biz buna. her neyse ki matbaanın icadı üzere iki yüz üç yüz yıl geriden gitmiyoruz artık. Berbatlığı keşfetmede Avrupa’yı, Amerika’yı yakalamış vaziyetteyiz. Jean Baudrillard yıllar evvel söylemişti: Trans-politika evresine geçildiğini… “Gerçeğin gizlenmesi” yahut “hakikat daha sonrası” dünyada bizi bekleyen nedir? Bunun cevabını da Byung-Chul Han versin: “Enfokrasi, Dijitalleşme ve Demokrasinin Krizi”… İki kitap da bizdeki sözüyle “broşür” niteliğinde lakin devasa bir özet, mükemmel bir özet.
DİJİTAL/SOSYAL DÜNYANIN SANSÜRLENMESİ
Gidişat aşikâr. İnsanı en eski haline, birinci haline, bilhassa beynini/ruhunu ceviz kabuğu içine tepiştirmek. İnsan daha sonrası için ehven-i şer bir mecburiyet, berbatlığın hudut tanımaz-lığı da diyebiliriz buna. Yeni dünya düzensizliğinin “gerçekler”, “hakikatler” ahalisiyle irtibatını kopardığı manasına geliyor. Dahası, onları da kendi hakikatlerinden, gerçekliklerinden, varlıklarından, varoluşlarından lime lime doğrayıp bir ortaya gelemeyecek biçimde çöplüklere dağıtmaktır.
Felsefesi/ideolojisi algılımızı bir daha şekillendiren, kurgulanan öyküde “insan ötesi/daha sonrası”na seyahat, o denli anlaşılıyor ki epey fazla gürültü kopartmadan olup bitecek. İnsanlığın sünneti fazlaca da “acılı” olmayacağa benziyor. Ne diyordu Chul Han, “Palyatif Toplum”da: “Acı artık ilaçlarla çabayı gerektiren anlamsız bir kötülüktür. Salt bedensel bir azap olarak sembolik sistemden çıkar.” Beş duyusu dumura uğratılmış insanlığın altıncıdan haberdar olması da mümkün değildir.
HER ŞEYİN SONUNDAN daha sonraSI MI?
Her şeyin “sonundan daha sonra” gezegenimizi hangi biçimde tahayyül edebiliriz sanki? Ütopya, distopya vb. telaffuzlar bile değişen teknolojinin süratle dünyayı ele geçirmesi karşısında iflas bayrağını çekmiş görünmekte. Emsal biçimde, gerçeğin toz dumana dönüşmesi, hakikat algımızın bulanıklaştırılması kararında tüm teoriler, sanatsal edimler süratle beyhudeleşmekte. O denli ki artık performans sanatı bile gereksizleşmekte. Pisuar da robotların dışkısız dünyasında çöpe gidecek natürel ki…
Her şey kafasına/ruhuna “kriz maskesi” geçirilerek tanınmaz hale getirilmiş durumda. İktidarın “dijital dünya”yı “dişli dünya” olarak görmesi kadar abes ne bir şey yok lakin ne yazık ki “enfokrasi üstü” bir baskı rejimi için demek ki bu da gerekliymiş.
Orweller, Huxleyler vd. Şeytan’ın on yıllar, yüz yıllar daha sonrasını insan denen “lüzumsuz” yaratıktan, geni bozuk varlıktan koparıp almasını sağlayabilecek, karşısına koyabileceği/dikebileceği hiç bir toplumsal, sınıfsal, askeri, sivil güç/otorite kalmamıştır, daha doğrusu kendi kendini fonksiyonsuz hale getirmiştir. Tıpkı Marx’ın öngördüğü “devletin sönümlenmesi” nakaratında olduğu üzere; insan izi de tarihten siliniyor.
Her türlü “sansür”, baskıcı rejim insansızlaşmanın önündeki tüm mahzurları kaldırdığından, kendinden menkul bir saçmalık/absürtlük “yasa” olarak geçse ne muharrir geçmese ne yazar… İnsanlık bir adım ileri gidiyorsa iki adım da geriye basıyor.
LİDERLER KIYMETLİ Mİ DEĞİL Mİ?
Tarihte bireyin rolü hayli tartışıldı. Öncü de bu tartışmalardan hayli bir nasiplendi. Parti yahut başkan fakat tarihin motoru birileri ya da bir tertip olacaktı. Oldu da bitti, maşallah! Artık fazlaca tehlikeli eşikteyiz. Tümümün yapıp ettiklerinin arkasında/fonunda “teknoloji”nin “kendi kendini idaresi”ne bir ilmik daha atmak –değil mi?
Liderler, kanaat liderleri vs. tarihin “hızlı” çözülüşünde birer “aksesuar”a dönüşüyorlar. İnsanlık topyekûn bir uçuruma gerçek emin adımlarla ilerliyor üzere.
Enformatik dünyada beşere bir “rol” kalmamış görünmektedir. Çok değil, bir yirmi yıl daha yaşamayı “becerenler” bu öykünün kolsuz/bacaksız, beyinsiz/ruhsuz şahitleri olarak rastgele bir dijital “ağa” takılıp kalacaklardır.
PEKİ, UMUT HİÇ Mİ YOK?
Albert Einstein sözüyle gezegenin “bir daha” eski haline dönmesi, “taş devri”ne rücu etmesi için bu seyahat koşul mıydı? Bu cins sorular aslında absürt ötesi… bu biçimde bir “tersi-ne umut” hiç yok üzere savlı cümleler kuramam doğrusu. Vardır şüphesiz. Robotun par-mağının dokunmasıyla dünya havaya uçacak ve kara delikler bir daha belirecektir üzere bir öngörü de son görü olarak hiç de abartılı gelmiyor bana.
Doğrusunu söylemek gerekirse, gürültü kirliliği, manzara kirliliğinin önüne geçtiği bir an kesitinde, dünyanın sessizliğini tahayyül etmek bile büyüleyici. Saçmaladığımı mı düşünüyorsunuz? Birtakım insanların “dijital dünya”ya bile hükmetme hırsını saçma/absürt bulmuyorsunuz ama! Robotların/elektroniklerin hükümranlığına eyvallah diyorsunuz fakat “İnsanın madenlerde hâlâ ne işi var?” diye sormuyor, sorgulamıyor ve yaşadığınızı sanıyorsunuz…
Ne komik değil mi? Hepimiz yaşadığımızı sanıyoruz açıkçası. Doğrusu şu ki “yaşatılıyorsunuz.”
İkinci bir “gereksizleşme günü”ne kadar “ihtiyaca binaen” yaşatılıyorsunuz. Yaşatılıyoruz. Pandemi de bunun bir “laboratuvarı”ydı…
Chul Han’ın “Yalyatif Toplum”da aktardığı üzere: “İnsanlar başka hayvanlarla bir arada, ‘evrimin şekerleme kabuğudur’ der paleontolog Andrew H. Knoll. Asıl ‘kek’ kırılgan yüzeyi delip geçme hatta işgal etme tehlikesi olan mikroplardan oluşur.” Ah şu “mikroplar”, ömrü “dar eden” mikroplar!
daha sonraSININ SONU MU? “KIYAMET GÜNÜ” MÜ?
Ölülerimize tüm sonların sonuna demir attığımızı söylemeyin, onlar bizim yaşadığımızı sanıyorlar! İronisi bir yana, doğrusu şu ki ömür irademizi büsbütün “dış güçler”e teslim etmiş durumdayız. Hepimiz dijital/elektronik/robot yaradanlara “kurban” edileceğimiz günü bekliyoruz…
Ne hissediyorsunuz? Fizikî yahut zihinsel “acı var mı”?
Alaattin Topçu
Doğrusu insanı şaşkınlığa uğratan bir vurgu. Gezegenimizi istila eden “dezenformasyonları” Stalin’le başlatmaya kalkışmak, baştan tarihi “sona yakın” bir yerden okumak an-lamına geliyor.
her neyse.
Öncesiyle ilgili tartışmaya girmek de şimdilik anlamsız zira kıymetli olan, bu yasanın bir “dezenformasyon” mu yoksa, Byung-Chul Han’ın tabiriyle “Enfokrasi” üstü bir “baskı düzeni” sinyalleri mi olduğunu algılamaya çalışmak daha makul…
Altan devam ediyor: “Bu yasa muhalefeti, medyayı, basını, toplumsal medyayı susturmaktır. Kendi maddelerini gerçek üzere sunmak, gerçekleri palavra diye nitelemek maddesidir ve kabulü mümkün değildir.”
Yeri gelmişken, palavra ile gerçek kavramlarının/olgularının siyasette algılanışına dair iki kaynak kitap önereceğim, hayli daha fazlasını da önermek mümkün lakin vakit soru-nu yahut okuma kabızlığı çekenler için, iki kısa kitap her şeyi ayan beyan özetler niteliktedir. Birincisi Yalın Alpay’a ilişkin. “Yalanın Siyaseti”. Tembel okur için uzun sayılmazsa alt başlığını da aktarayım: “Yalanın legalleştirilmesi, hakikatin değersizleşmesi ve hileli akıl yürütme teknikleri…” Hakikatin “önemsizleşmesi” eksik vurgu bence: Hakikat kendi başına, canı o denli istediği için “önemsizleşmiyor”. Önemsizleştiriliyor. Post-Truth hali anlamanın bizdeki elli yıllık gecikme diyelim biz buna. her neyse ki matbaanın icadı üzere iki yüz üç yüz yıl geriden gitmiyoruz artık. Berbatlığı keşfetmede Avrupa’yı, Amerika’yı yakalamış vaziyetteyiz. Jean Baudrillard yıllar evvel söylemişti: Trans-politika evresine geçildiğini… “Gerçeğin gizlenmesi” yahut “hakikat daha sonrası” dünyada bizi bekleyen nedir? Bunun cevabını da Byung-Chul Han versin: “Enfokrasi, Dijitalleşme ve Demokrasinin Krizi”… İki kitap da bizdeki sözüyle “broşür” niteliğinde lakin devasa bir özet, mükemmel bir özet.
DİJİTAL/SOSYAL DÜNYANIN SANSÜRLENMESİ
Gidişat aşikâr. İnsanı en eski haline, birinci haline, bilhassa beynini/ruhunu ceviz kabuğu içine tepiştirmek. İnsan daha sonrası için ehven-i şer bir mecburiyet, berbatlığın hudut tanımaz-lığı da diyebiliriz buna. Yeni dünya düzensizliğinin “gerçekler”, “hakikatler” ahalisiyle irtibatını kopardığı manasına geliyor. Dahası, onları da kendi hakikatlerinden, gerçekliklerinden, varlıklarından, varoluşlarından lime lime doğrayıp bir ortaya gelemeyecek biçimde çöplüklere dağıtmaktır.
Felsefesi/ideolojisi algılımızı bir daha şekillendiren, kurgulanan öyküde “insan ötesi/daha sonrası”na seyahat, o denli anlaşılıyor ki epey fazla gürültü kopartmadan olup bitecek. İnsanlığın sünneti fazlaca da “acılı” olmayacağa benziyor. Ne diyordu Chul Han, “Palyatif Toplum”da: “Acı artık ilaçlarla çabayı gerektiren anlamsız bir kötülüktür. Salt bedensel bir azap olarak sembolik sistemden çıkar.” Beş duyusu dumura uğratılmış insanlığın altıncıdan haberdar olması da mümkün değildir.
HER ŞEYİN SONUNDAN daha sonraSI MI?
Her şeyin “sonundan daha sonra” gezegenimizi hangi biçimde tahayyül edebiliriz sanki? Ütopya, distopya vb. telaffuzlar bile değişen teknolojinin süratle dünyayı ele geçirmesi karşısında iflas bayrağını çekmiş görünmekte. Emsal biçimde, gerçeğin toz dumana dönüşmesi, hakikat algımızın bulanıklaştırılması kararında tüm teoriler, sanatsal edimler süratle beyhudeleşmekte. O denli ki artık performans sanatı bile gereksizleşmekte. Pisuar da robotların dışkısız dünyasında çöpe gidecek natürel ki…
Her şey kafasına/ruhuna “kriz maskesi” geçirilerek tanınmaz hale getirilmiş durumda. İktidarın “dijital dünya”yı “dişli dünya” olarak görmesi kadar abes ne bir şey yok lakin ne yazık ki “enfokrasi üstü” bir baskı rejimi için demek ki bu da gerekliymiş.
Orweller, Huxleyler vd. Şeytan’ın on yıllar, yüz yıllar daha sonrasını insan denen “lüzumsuz” yaratıktan, geni bozuk varlıktan koparıp almasını sağlayabilecek, karşısına koyabileceği/dikebileceği hiç bir toplumsal, sınıfsal, askeri, sivil güç/otorite kalmamıştır, daha doğrusu kendi kendini fonksiyonsuz hale getirmiştir. Tıpkı Marx’ın öngördüğü “devletin sönümlenmesi” nakaratında olduğu üzere; insan izi de tarihten siliniyor.
Her türlü “sansür”, baskıcı rejim insansızlaşmanın önündeki tüm mahzurları kaldırdığından, kendinden menkul bir saçmalık/absürtlük “yasa” olarak geçse ne muharrir geçmese ne yazar… İnsanlık bir adım ileri gidiyorsa iki adım da geriye basıyor.
LİDERLER KIYMETLİ Mİ DEĞİL Mİ?
Tarihte bireyin rolü hayli tartışıldı. Öncü de bu tartışmalardan hayli bir nasiplendi. Parti yahut başkan fakat tarihin motoru birileri ya da bir tertip olacaktı. Oldu da bitti, maşallah! Artık fazlaca tehlikeli eşikteyiz. Tümümün yapıp ettiklerinin arkasında/fonunda “teknoloji”nin “kendi kendini idaresi”ne bir ilmik daha atmak –değil mi?
Liderler, kanaat liderleri vs. tarihin “hızlı” çözülüşünde birer “aksesuar”a dönüşüyorlar. İnsanlık topyekûn bir uçuruma gerçek emin adımlarla ilerliyor üzere.
Enformatik dünyada beşere bir “rol” kalmamış görünmektedir. Çok değil, bir yirmi yıl daha yaşamayı “becerenler” bu öykünün kolsuz/bacaksız, beyinsiz/ruhsuz şahitleri olarak rastgele bir dijital “ağa” takılıp kalacaklardır.
PEKİ, UMUT HİÇ Mİ YOK?
Albert Einstein sözüyle gezegenin “bir daha” eski haline dönmesi, “taş devri”ne rücu etmesi için bu seyahat koşul mıydı? Bu cins sorular aslında absürt ötesi… bu biçimde bir “tersi-ne umut” hiç yok üzere savlı cümleler kuramam doğrusu. Vardır şüphesiz. Robotun par-mağının dokunmasıyla dünya havaya uçacak ve kara delikler bir daha belirecektir üzere bir öngörü de son görü olarak hiç de abartılı gelmiyor bana.
Doğrusunu söylemek gerekirse, gürültü kirliliği, manzara kirliliğinin önüne geçtiği bir an kesitinde, dünyanın sessizliğini tahayyül etmek bile büyüleyici. Saçmaladığımı mı düşünüyorsunuz? Birtakım insanların “dijital dünya”ya bile hükmetme hırsını saçma/absürt bulmuyorsunuz ama! Robotların/elektroniklerin hükümranlığına eyvallah diyorsunuz fakat “İnsanın madenlerde hâlâ ne işi var?” diye sormuyor, sorgulamıyor ve yaşadığınızı sanıyorsunuz…
Ne komik değil mi? Hepimiz yaşadığımızı sanıyoruz açıkçası. Doğrusu şu ki “yaşatılıyorsunuz.”
İkinci bir “gereksizleşme günü”ne kadar “ihtiyaca binaen” yaşatılıyorsunuz. Yaşatılıyoruz. Pandemi de bunun bir “laboratuvarı”ydı…
Chul Han’ın “Yalyatif Toplum”da aktardığı üzere: “İnsanlar başka hayvanlarla bir arada, ‘evrimin şekerleme kabuğudur’ der paleontolog Andrew H. Knoll. Asıl ‘kek’ kırılgan yüzeyi delip geçme hatta işgal etme tehlikesi olan mikroplardan oluşur.” Ah şu “mikroplar”, ömrü “dar eden” mikroplar!
daha sonraSININ SONU MU? “KIYAMET GÜNÜ” MÜ?
Ölülerimize tüm sonların sonuna demir attığımızı söylemeyin, onlar bizim yaşadığımızı sanıyorlar! İronisi bir yana, doğrusu şu ki ömür irademizi büsbütün “dış güçler”e teslim etmiş durumdayız. Hepimiz dijital/elektronik/robot yaradanlara “kurban” edileceğimiz günü bekliyoruz…
Ne hissediyorsunuz? Fizikî yahut zihinsel “acı var mı”?
Alaattin Topçu