amerikali
Yeni Üye
Güneş sistemimizdeki su gerçekten de güneşten daha yaşlı olabilir: Bir araştırma ekibi, maddenin izini sürmek için yapbozun eksik parçasını ortaya çıkardı. ABD radyo astronomi tesisi NRAO’dan John Tobin liderliğindeki grup, ilk kez uzak bir yıldızın etrafındaki gezegen oluşturan bir diskteki suyun bileşimini inceledi. Kompozisyon, Dünya’daki, kuyruklu yıldızlardaki ve yıldızlararası gaz bulutlarındaki suya benzer. Şimdiye kadar eksik olan bu bağlantı sayesinde, dünyamızda yaşamın ortaya çıkması için bu kadar vazgeçilmez olan maddenin nereden geldiğini oldukça net bir şekilde söylemek ve aynı zamanda diğer (exo)gezegenler için modeller geliştirmek artık mümkün.
Son “Kayıp Halka”
Gaz bulutlarından gezegen oluşturan toz disklerine ve gezegen sistemlerine kadar suyun tüm yolu artık izlendi.
(Resim: ESO/L. Calçada)
Astronomlar, suyumuzun kökenini araştırırken, suyun her zaman aynı formda bir oksijen ve iki hidrojen atomundan oluşmadığından yararlanıyorlar. Daha ağır hidrojen izotop döteryumun iki hidrojen atomundan birinin yerini aldığı daha ağır su da vardır. Tobin’in ekibi şimdi her iki su çeşidinin de farklı koşullar altında ortaya çıktığını açıklıyor. Dolayısıyla tarih, ikisinin birbiriyle var olduğu ilişkiden çıkarılabilir. Yıllar önce karasal suyun kuyruklu yıldız veya asteroitlerdekine benzediği ve büyük bir kısmının güneşten önce oluştuğu keşfedildi.
Ayrıca, yıldızların ve protogezegen disklerinin sonunda oluştuğu yıldızlararası gaz bulutlarının da bu karışımda gaz içerdiği zaten biliniyordu. Ancak, ortaya çıkan gezegenlerin mevcut olabilmesi için bu suyun yıldızın oluşumundan sağ çıkıp çıkmadığı ve nasıl hayatta kaldığı hala belirsizdi. Tobin’in ekibi şimdi yapbozun tam da bu eksik parçasını sağlıyor. Kanıtın da çok zor olduğunu çünkü gezegen oluşturan disklerdeki suyun genellikle donmuş olduğunu ve bunun da analizi çok daha zor hale getirdiğini açıklıyor. Şu anda incelenmekte olan yıldız V883 Orionis, diski alışılmadık derecede sıcak olduğu için bir şans eseri. Yıldızdan gelen “dramatik bir enerji patlaması” onu ısıtır, bu nedenle bileşim özellikle hassas bir şekilde araştırılabilir.
Şili’deki Avrupa Güney Gözlemevi ESO’nun ALMA radyo teleskop ağı ile 1.300 ışıkyılı uzaklıktaki yıldızın yakınındaki su sadece bulunamadı, aynı zamanda hassas bir şekilde incelendi. Sonuç, yalnızca bileşimin teoriye uyması değil, aynı zamanda gezegen oluşturan diskin 1200 dünya okyanusuna yetecek kadar su içermesidir. Suyun yıldızların ata yapılarından Dünya gibi gezegenlere kadar olan yolu gelecekte ESO’nun Son Derece Büyük Teleskopu ile daha ayrıntılı olarak incelenecektir. Araştırma grubu, mevcut keşfi Nature bilimsel dergisinde sunuyor.
Önerilen Haber Amaçlı İçerik
İzninizle buraya harici bir video (Kaltura Inc.) yüklenecektir.
Her zaman video yükle
videoyu şimdi yükle
V883 Orionis’i ve protogezegen diskini yakınlaştırın
(Kaynak: ESO/Digitized Sky Survey 2/N. Risinger (skysurvey.org)/M. Kornmesser. Müzik: Johan B. Monell)
(mho)
Haberin Sonu
Son “Kayıp Halka”
Gaz bulutlarından gezegen oluşturan toz disklerine ve gezegen sistemlerine kadar suyun tüm yolu artık izlendi.
(Resim: ESO/L. Calçada)
Astronomlar, suyumuzun kökenini araştırırken, suyun her zaman aynı formda bir oksijen ve iki hidrojen atomundan oluşmadığından yararlanıyorlar. Daha ağır hidrojen izotop döteryumun iki hidrojen atomundan birinin yerini aldığı daha ağır su da vardır. Tobin’in ekibi şimdi her iki su çeşidinin de farklı koşullar altında ortaya çıktığını açıklıyor. Dolayısıyla tarih, ikisinin birbiriyle var olduğu ilişkiden çıkarılabilir. Yıllar önce karasal suyun kuyruklu yıldız veya asteroitlerdekine benzediği ve büyük bir kısmının güneşten önce oluştuğu keşfedildi.
Ayrıca, yıldızların ve protogezegen disklerinin sonunda oluştuğu yıldızlararası gaz bulutlarının da bu karışımda gaz içerdiği zaten biliniyordu. Ancak, ortaya çıkan gezegenlerin mevcut olabilmesi için bu suyun yıldızın oluşumundan sağ çıkıp çıkmadığı ve nasıl hayatta kaldığı hala belirsizdi. Tobin’in ekibi şimdi yapbozun tam da bu eksik parçasını sağlıyor. Kanıtın da çok zor olduğunu çünkü gezegen oluşturan disklerdeki suyun genellikle donmuş olduğunu ve bunun da analizi çok daha zor hale getirdiğini açıklıyor. Şu anda incelenmekte olan yıldız V883 Orionis, diski alışılmadık derecede sıcak olduğu için bir şans eseri. Yıldızdan gelen “dramatik bir enerji patlaması” onu ısıtır, bu nedenle bileşim özellikle hassas bir şekilde araştırılabilir.
Şili’deki Avrupa Güney Gözlemevi ESO’nun ALMA radyo teleskop ağı ile 1.300 ışıkyılı uzaklıktaki yıldızın yakınındaki su sadece bulunamadı, aynı zamanda hassas bir şekilde incelendi. Sonuç, yalnızca bileşimin teoriye uyması değil, aynı zamanda gezegen oluşturan diskin 1200 dünya okyanusuna yetecek kadar su içermesidir. Suyun yıldızların ata yapılarından Dünya gibi gezegenlere kadar olan yolu gelecekte ESO’nun Son Derece Büyük Teleskopu ile daha ayrıntılı olarak incelenecektir. Araştırma grubu, mevcut keşfi Nature bilimsel dergisinde sunuyor.
Önerilen Haber Amaçlı İçerik
İzninizle buraya harici bir video (Kaltura Inc.) yüklenecektir.
Her zaman video yükle
videoyu şimdi yükle
V883 Orionis’i ve protogezegen diskini yakınlaştırın
(Kaynak: ESO/Digitized Sky Survey 2/N. Risinger (skysurvey.org)/M. Kornmesser. Müzik: Johan B. Monell)
(mho)
Haberin Sonu