Saglkl Bir Gebelik Icin Yaplmas Gerekenler | gebelik dogum hamilelik yumurtlama gunu
Saglkl bireyler hem ailenin hem de toplumun beklentisidir. Her ciftin hayali bir bebek yapmaktr. Fakat bazen buyuk umutlarla beklenen bebegin sakat dogmas buyuk hayal krklklarna yol acar. Bu nedenle biz saglkl bebeklerin dogmas icin yaplmas gereken testleri uc basamakta ele alyoruz. Birinci basamakta daha gebe kalnmadan yaplmas gereken testler (Antenatal Donem), ikincisi gebelik srasnda yaplacak olan testler (Perinatal Donem), ucuncusu ise dogumdan sonraki donemdir. Gebelik Oncesi (Antenatal Donem) Testleri:
Gebelik oncesi korunmay brakmadan once yaplacak olan vizit oldukca onemlidir. Bu donemde cifte dansmanlk verilir. Sigara, alkol ve diger zararl maddelerin kullanm kstlanr. Ailede genetik gecisli bir hastalk olup olmadg sorgulanr. Varsa buna yonelik testler istenir. Akraba evliligi, ailesel akdeniz anemisi oykusu alnr. Sakat cocuk dogurmussa buna yonelik incelemeler baslatlr. Bayandan: Kan grubu, Tam kan saym ve Tam idrar analizi istenir. Hepatit B, Hepatit C, HIV I/II, Toxoplasma, Kzamkck, Sitomegalovirus (TORCH grubu testler) istenir ve bir enfeksiyon varsa once bu tedavi edilir. Aclk kan sekeri, karaciger ve bobrek enzimlerine baklr. Tiroid fonksiyon testleri istenir. Cunku tiroid bezi calsma problemi varsa hem gebe kalmada, hem de saglkl bir bebek dogurmada skntlar yasanr. Ailede genetik gecisli hastalk varsa karyotip analizi (genetik testler) yaptrlr. Smear testi alnr ve vajinal enfeksiyon varsa tedavi edilir. Bayana FOLIK ASID tableti baslanr. Bu vitamin hem bebekteki sakatlklar (ozellikler spina bifida gibi omurga ve beyin sakatlklarn) onler, hem de erken donemde dusuk olmasn engelleyebilir. Ciftlerden erkekten ise, kan grubu ve serolojik tetsler istenir. Gebelik Suresince (Perinatal Donem) Yaplmas Gerekenler:
Gebelik oncesi yukardaki testleri yaptrlmamssa, ilk jinekolojik vizitte tum testler mutlaka istenir. Ulkemizde rutin gebelik muayeneleri genellikle aylk yaplmaktadr. Son aylarda 15 gunde bir veya haftalk vizit de onerilmektedir.
Gebeligin 11-14 haftalar arasnda (yani 3 aylk iken ) Ense Seffaflg Testi denilen NT Tarama testi mutlaka uygulanmaldr. Bu bebekteki ilk detayl tarama testidir. Ayrca ayn anda anneden alnan kandan baklan baz hormonlar ile testin guvenilirligi arttrlr.
Bu ilk testi yaptramayanlar veya spina bifida taramas ilavesi icin 16-18 haftalar arasnda (yani 4-4.5 aylk iken) uclu tarama testi yaplmaktadr. Bu testle de hem fetusa ultrason taramas yaplmakta hem de anneden kan alnp 3 adet hormona baklmaktadr.
haftalk iken (yani 5 aylk) ikinci duzey ultrasonografisi veya detayl doppler ultrason taramas uygulanmaldr. Bu taramay isinin ehli perinatoloji uzmanlarnn yapmas daha uygun olur. Bu uc taramada risk ckan annelerde ve ileri yastaki, ailesinde kaltsal hastalk olan veya sakat cocuk dogurmus gebelerde Koryon Villus Biopsisi, Amniyosentez veya Kordosentez denilen daha invazif girisimler onerilir. Ayrca ilerleyen haftalarda mutlaka seker yukleme testi yaptrlr. Koryon Villus Biopsisi
Uc aylk gebelik iken yaplr. Igne ile anne karnndan girilerek bebegin esinden (Plasentadan) hucre alnr ve genetik inceleme icin gonderilir. Amniyosentez
4 aydan sonraki riskli taramas olan veya yuksek risk gruybundaki gebelerde tarama testine gerek kalmadan yaplr. Yine anne karnndan ince bir igne vastas ile gebelik kesesine girilir ve amniyoz svs alnr. Her iki islemde de ikiyizde bir dusuk olabilir. Kordosentez
5 aylktan buyuk gebeliklerde sonucun hzl ckmas acsndan bebegin kann almak gerekir. Bu islemde bebegin gobek kordonuna girilir ve kan alnr. Dusuk olma ihtimali biraz daha fazladr. Bu islemleri yaptrmadan gebelik oncesinde saglkl bebekler dogurmamz icin bir test yok mudur?
Evet, vardr. Tup bebek tedavisi olacak olan yuksek riskli gruptaki hastalarn embriyolarna biopsi yapyoruz. Bu isleme PGT (Pre-implantasyon Genetik Tan) deniyor. Embryolar laboratuvarda 3 gun bekletiliyor. Bunlar 8 hucreli olduklarnda ince bir pipetle iceriye girilip biopsi ile bir hucre alnyor. Buna genetik tan yapyoruz. Boylece saglkl bir embriyoyu daha gebe kalmadan seoip transfer yapabiliyoruz.
Saglkl bireyler hem ailenin hem de toplumun beklentisidir. Her ciftin hayali bir bebek yapmaktr. Fakat bazen buyuk umutlarla beklenen bebegin sakat dogmas buyuk hayal krklklarna yol acar. Bu nedenle biz saglkl bebeklerin dogmas icin yaplmas gereken testleri uc basamakta ele alyoruz. Birinci basamakta daha gebe kalnmadan yaplmas gereken testler (Antenatal Donem), ikincisi gebelik srasnda yaplacak olan testler (Perinatal Donem), ucuncusu ise dogumdan sonraki donemdir. Gebelik Oncesi (Antenatal Donem) Testleri:
Gebelik oncesi korunmay brakmadan once yaplacak olan vizit oldukca onemlidir. Bu donemde cifte dansmanlk verilir. Sigara, alkol ve diger zararl maddelerin kullanm kstlanr. Ailede genetik gecisli bir hastalk olup olmadg sorgulanr. Varsa buna yonelik testler istenir. Akraba evliligi, ailesel akdeniz anemisi oykusu alnr. Sakat cocuk dogurmussa buna yonelik incelemeler baslatlr. Bayandan: Kan grubu, Tam kan saym ve Tam idrar analizi istenir. Hepatit B, Hepatit C, HIV I/II, Toxoplasma, Kzamkck, Sitomegalovirus (TORCH grubu testler) istenir ve bir enfeksiyon varsa once bu tedavi edilir. Aclk kan sekeri, karaciger ve bobrek enzimlerine baklr. Tiroid fonksiyon testleri istenir. Cunku tiroid bezi calsma problemi varsa hem gebe kalmada, hem de saglkl bir bebek dogurmada skntlar yasanr. Ailede genetik gecisli hastalk varsa karyotip analizi (genetik testler) yaptrlr. Smear testi alnr ve vajinal enfeksiyon varsa tedavi edilir. Bayana FOLIK ASID tableti baslanr. Bu vitamin hem bebekteki sakatlklar (ozellikler spina bifida gibi omurga ve beyin sakatlklarn) onler, hem de erken donemde dusuk olmasn engelleyebilir. Ciftlerden erkekten ise, kan grubu ve serolojik tetsler istenir. Gebelik Suresince (Perinatal Donem) Yaplmas Gerekenler:
Gebelik oncesi yukardaki testleri yaptrlmamssa, ilk jinekolojik vizitte tum testler mutlaka istenir. Ulkemizde rutin gebelik muayeneleri genellikle aylk yaplmaktadr. Son aylarda 15 gunde bir veya haftalk vizit de onerilmektedir.
Gebeligin 11-14 haftalar arasnda (yani 3 aylk iken ) Ense Seffaflg Testi denilen NT Tarama testi mutlaka uygulanmaldr. Bu bebekteki ilk detayl tarama testidir. Ayrca ayn anda anneden alnan kandan baklan baz hormonlar ile testin guvenilirligi arttrlr.
Bu ilk testi yaptramayanlar veya spina bifida taramas ilavesi icin 16-18 haftalar arasnda (yani 4-4.5 aylk iken) uclu tarama testi yaplmaktadr. Bu testle de hem fetusa ultrason taramas yaplmakta hem de anneden kan alnp 3 adet hormona baklmaktadr.
haftalk iken (yani 5 aylk) ikinci duzey ultrasonografisi veya detayl doppler ultrason taramas uygulanmaldr. Bu taramay isinin ehli perinatoloji uzmanlarnn yapmas daha uygun olur. Bu uc taramada risk ckan annelerde ve ileri yastaki, ailesinde kaltsal hastalk olan veya sakat cocuk dogurmus gebelerde Koryon Villus Biopsisi, Amniyosentez veya Kordosentez denilen daha invazif girisimler onerilir. Ayrca ilerleyen haftalarda mutlaka seker yukleme testi yaptrlr. Koryon Villus Biopsisi
Uc aylk gebelik iken yaplr. Igne ile anne karnndan girilerek bebegin esinden (Plasentadan) hucre alnr ve genetik inceleme icin gonderilir. Amniyosentez
4 aydan sonraki riskli taramas olan veya yuksek risk gruybundaki gebelerde tarama testine gerek kalmadan yaplr. Yine anne karnndan ince bir igne vastas ile gebelik kesesine girilir ve amniyoz svs alnr. Her iki islemde de ikiyizde bir dusuk olabilir. Kordosentez
5 aylktan buyuk gebeliklerde sonucun hzl ckmas acsndan bebegin kann almak gerekir. Bu islemde bebegin gobek kordonuna girilir ve kan alnr. Dusuk olma ihtimali biraz daha fazladr. Bu islemleri yaptrmadan gebelik oncesinde saglkl bebekler dogurmamz icin bir test yok mudur?
Evet, vardr. Tup bebek tedavisi olacak olan yuksek riskli gruptaki hastalarn embriyolarna biopsi yapyoruz. Bu isleme PGT (Pre-implantasyon Genetik Tan) deniyor. Embryolar laboratuvarda 3 gun bekletiliyor. Bunlar 8 hucreli olduklarnda ince bir pipetle iceriye girilip biopsi ile bir hucre alnyor. Buna genetik tan yapyoruz. Boylece saglkl bir embriyoyu daha gebe kalmadan seoip transfer yapabiliyoruz.