ahmetbeyler
Yeni Üye
Yangınla çabada kuvvetlik çıkardığı sebebi öne sürülerek yangına güçlü makilik alanlarda odun üretimi yapılmasına ait talimat reaksiyon çekti.
Orman Genel Müdürlüğü’nün makilik alanlarda yangınla uğraş nedeni öne sürülerek odun üretimi yapılmasına ait talimatına Türkiye Ormancılar Derneği’nden reaksiyon geldi. OGM’nin15 Şubat 2022 tarihindeki talimatıyla maki alanlarının odun üretimine husus edildiğine işaret edilen Türkiye Ormancılar Derneği’nin bahisle ilgili açıklamasında, “Akdeniz sert yapraklı orman ve çalılıkları yangına uyumlu ekosistemlerdir. Bu özelliğe sahip bir ekosistemle ilgili olarak yangınla çabada kuvvetlik yaratıyor denilerek tam alanda odun üretimi gerçekleştirmek ve bunu birçoğu randıman gücü yüksek olan alanlarda ‘canlandırma kesimi’ ismi altında yapmak ne yangınla çaba ne de silvikültür teknikleri ile uyuşmaktadır. Yangınla çaba kapsamında yerleşim yeri ve yol kenarları üzere alanlarda yanıcı yük idaresi uygulamaları gerçekleştirmek mümkündür. Lakin 10 hektarlık alanlar belirleyerek tam alanda canlandırma kısmı ismiyle kesitler yapmak yangınla çabayla değil lakin baltalık işletmeciliğiyle ilişkilendirilebilir” tabirlerine yer verildi.
Zeytinden yasemine, meşe çeşitlerinden defneye, fundadan menengiçe onlarca ağaç ve ağaççıktan oluşan maki ekosistemleri, Akdeniz coğrafyasının karakteristik peyzajının kıymetli bir modülünü oluşturuyor. Antik çağdan bu yana Akdeniz havzasında gelişen kültürlerin mutfağından edebiyatına, mimarisinden gündelik hayatına her alanda belirleyici izler bırakan maki toplulukları günümüzde de hala kırsal nüfusun değerli geçim kaynaklarından biri. İtalya ve Fransa üzere ülkelerde makilik alanlarla ilgili yürütülen muhafaza çalışmaları son senelerda ehemmiyet kazanırken Türkiye’de ise makilikler en epey yağmalanan alanların başında geliyor. Özel ağaçlandırma projeleri, yapılaşma baskısı ve insan kaynaklı kullanım baskısı aslına bakarsanız muhafaza şemsiyesinden mahrum olan makiliklerin süratle yok bulunmasına niye oluyor.
MAKİLİK ALANLAR ODUN ÜRETİMİNE
Tarım ve Orman Bakanlığı’na bağlı Orman Genel Müdürlüğü’nün yayımladığı yeni bir talimat ise, yangına en sağlam cinsler olan makiliklerin orman yangınlarıyla çabada mani olduğu sebebi öne sürülerek odun üretimine husus edilmesini öngörüyor. Orman Genel Müdürlüğü (OGM) Silvikültür Dairesi Başkanlığı’nın yayımladığı 15 Şubat 2022 tarihindeki talimatla ilgili bir açıklama yapan Türkiye Ormancılar Derneği (TOD), düzenlemenin iptalini istedi.
Kelam konusu talimatla yangınla gayret nedeni öne sürülerek makilik alanların odun üretimine husus edildiğine işaret edilen açıklamada, “kelam konusu talimat incelendiğinde maki tarifi da dahil olmak üzere, makinin yangınla bağı, maki vejetasyonunun sahip olduğu ekolojik ve biyolojik özellikler ve buna bağlı olarak sağladığı ekosistem hizmetleri ile silvikültür tekniği ve terminolojisi açısından kıymetli eksik ve yanlışların bulunduğu görülmektedir. Son senelerda amenajman planlarında maki ve sert yapraklı ormanların ‘Mak’ rumuzu ile planlamaya dâhil edilmesi, senelerca maddelerle orman dışına çıkarılmaya çalışılan ya da özel ağaçlandırma çalışmalarına husus edilen bu alanların planlı idaresi açısından kıymetli bir gelişme olmuştur. Fakat maki ve sert yapraklı ormanlar mahallî olarak farklılık gösteren ekolojik ve biyolojik karakterlere sahiptir. Bu niçinle yalnızca ‘Mak’ rumuzu ataması yapılarak bu alanların üretime mevzu edilmesi ve büsbütün yangına uyumlu olan bu ekosistemlerin yangınla çabayı zorlaştıran bir yapı olarak gösterilmesi çağdaş ormancılık yaklaşımıyla uyuşmamaktadır” görüşüne yer verildi.
Orman yangınlarının jeolojik çağlardan bu yana meydana gelen olaylar olduğu vurgulanan açıklamada, “geçtiğimiz yıla kadar orman yangınlarında makilik diye nitelendirilen sert yapraklı ormanlar ve kızılçam ormanları yangının sorumlusu ve yangını artıran niçinler olarak değerlendirilmemişti. Var olan ekosistem yapısı Akdeniz ikliminin doğal bir kararıdur. Bu niçinle yangınla uğraşta zorlaştırıcı niye olarak bu alanlar değil uygulanan siyasetler ve yaklaşımlar irdelenmelidir. Maki tanımlamasıyla ilgili olarak yapılan en büyük yanlışlardan biri Akdeniz iklimi tesiri altındaki sert yapraklı cinslerin egemenliğindeki bitki örtüsünün çalılık olarak tanımlanmasıdır. halbuki bugün maki olarak bilinen alanların değerli bir kısmı sert yapraklı orman formundadır. Bu alanlara hükümran olan bitkiler incelendiğinde çoğunluğunun ağaç formuna ulaşan çeşitlerden olduğu, çalılık durumunda olan biroldukça alanın da aslında otlatma, yakacak odun temini vb. insan kaynaklı faktörler niçiniyle bugünkü yapılarına dönüşmüş alanlar olduğu görülmektedir” denildi.
YANGINLA ÇABA DEĞİL BALTALIK İŞLETMECİLİĞİ
Maki tanımlamasına yönelik olarak yapılan bu yanlışın “herdem yeşil çalı cinslerinin ve bir kısmını da ağaç ve ağaççıkların meydana getirdiği bitki örtüsü” tabiriyle talimattaki tarifte da sürdürüldüğüne işaret edilen açıklamada, “Üstelik talimattaki maki tanımlaması “hatta dikenli ağaççık ve çalılardır” tabiriyle sonlanmaktadır. Bu ise makinin bitki örtüsü mü yoksa bitki mi olduğu biçiminde bir tutarsızlığın oluşmasına niye olmaktadır” tabirlerine yer verildi.
Akdeniz’in sert yapraklı orman ve çalılıklarının yangına uyumlu ekosistemler olduğunun da altı çizilen açıklamada, “Bu özelliğe sahip bir ekosistemle ilgili olarak yangınla çabada kuvvetlik yaratıyor denilerek tam alanda odun üretimi gerçekleştirmek ve bunu birçoğu randıman gücü yüksek olan alanlarda ‘canlandırma kesimi’ ismi altında yapmak ne yangınla gayret ne de silvikültür teknikleri ile uyuşmaktadır. Hakikaten Talimatın maki alanlarının planlanması ile ilgili kuralları da içeren 289 Sayılı Bildirim ile de çelişkiler içerdiği görülmektedir” denildi.
Yangınla çaba kapsamında yerleşim yeri ve yol kenarları üzere alanlarda yanıcı yük idaresi uygulamalarının gerçekleştirilebileceği lakin 10 hektarlık alanlar belirleyerek tam alanda canlandırma kısmı ismiyle kısımlar yapmanın yangınla çabayla değil, baltalık işletmeciliğiyle ilişkilendirilebileceği görüşü savunulan açıklamada, şu biçimde denildi: “Gerçekten yapılacak çalışmaların baltalık işletmeciliği olacağı görülmektedir. Kızılçam ormanlarında geniş alanlarda orta ve alt katmanda yer alan sert yapraklı tipler üzerinde yapılacak kısımları de yangınla uğraş kapsamında kıymetlendirmek mümkün değildir. Yapılması planlanan bu uygulama ile de bu cins orman kuruluşlarının sahip olduğu biyolojik ve ekolojik zenginliğin dikkate alınmadığı ve yaban hayatı açısından ortaya koymuş olduğu pahanın görmezden gelindiğini anlaşılmaktadır. Bu ise OGM’nin benimsediği ekosistem ve biyolojik çeşitlilik temelli orman idaresinden uzak bir hal olarak ortaya çıkmaktadır.”
İşaret edilen eksiklik ve uyumsuzluklardan dolayı OGM’nin kelam konusu buyruğunun bir an evvel iptal edilmesi gerektiğinin altın çizilen Türkiye Ormancılar Derneği’nin açıklamasında, “Bu ekosistemlere yangınların hatalısı üzere davranmak yerine, sahip oldukları ekosistem hizmetlerini korumak ve geliştirmek ormancılığın temel bakılırsavi olmalıdır. Bu kapsamda evvela terminolojik olarak tariflerin yanlışsız yapıldığı, sert yapraklı ormanlar ve çalılıkların sahip olduğu biyolojik ve ekolojik zenginliklerin dikkate alındığı, biyolojik çeşitlilik ve tabiat muhafaza, toprak ve su muhafaza, odun dışı orman eserleri, yaban ömrü vb. hayli taraflı eser ve hizmetlerin ortaya konulduğu işlevsel bir planlama sürecine süratli bir biçimde geçilmelidir” denildi.
Yusuf Yavuz
Orman Genel Müdürlüğü’nün makilik alanlarda yangınla uğraş nedeni öne sürülerek odun üretimi yapılmasına ait talimatına Türkiye Ormancılar Derneği’nden reaksiyon geldi. OGM’nin15 Şubat 2022 tarihindeki talimatıyla maki alanlarının odun üretimine husus edildiğine işaret edilen Türkiye Ormancılar Derneği’nin bahisle ilgili açıklamasında, “Akdeniz sert yapraklı orman ve çalılıkları yangına uyumlu ekosistemlerdir. Bu özelliğe sahip bir ekosistemle ilgili olarak yangınla çabada kuvvetlik yaratıyor denilerek tam alanda odun üretimi gerçekleştirmek ve bunu birçoğu randıman gücü yüksek olan alanlarda ‘canlandırma kesimi’ ismi altında yapmak ne yangınla çaba ne de silvikültür teknikleri ile uyuşmaktadır. Yangınla çaba kapsamında yerleşim yeri ve yol kenarları üzere alanlarda yanıcı yük idaresi uygulamaları gerçekleştirmek mümkündür. Lakin 10 hektarlık alanlar belirleyerek tam alanda canlandırma kısmı ismiyle kesitler yapmak yangınla çabayla değil lakin baltalık işletmeciliğiyle ilişkilendirilebilir” tabirlerine yer verildi.
Zeytinden yasemine, meşe çeşitlerinden defneye, fundadan menengiçe onlarca ağaç ve ağaççıktan oluşan maki ekosistemleri, Akdeniz coğrafyasının karakteristik peyzajının kıymetli bir modülünü oluşturuyor. Antik çağdan bu yana Akdeniz havzasında gelişen kültürlerin mutfağından edebiyatına, mimarisinden gündelik hayatına her alanda belirleyici izler bırakan maki toplulukları günümüzde de hala kırsal nüfusun değerli geçim kaynaklarından biri. İtalya ve Fransa üzere ülkelerde makilik alanlarla ilgili yürütülen muhafaza çalışmaları son senelerda ehemmiyet kazanırken Türkiye’de ise makilikler en epey yağmalanan alanların başında geliyor. Özel ağaçlandırma projeleri, yapılaşma baskısı ve insan kaynaklı kullanım baskısı aslına bakarsanız muhafaza şemsiyesinden mahrum olan makiliklerin süratle yok bulunmasına niye oluyor.
MAKİLİK ALANLAR ODUN ÜRETİMİNE
Tarım ve Orman Bakanlığı’na bağlı Orman Genel Müdürlüğü’nün yayımladığı yeni bir talimat ise, yangına en sağlam cinsler olan makiliklerin orman yangınlarıyla çabada mani olduğu sebebi öne sürülerek odun üretimine husus edilmesini öngörüyor. Orman Genel Müdürlüğü (OGM) Silvikültür Dairesi Başkanlığı’nın yayımladığı 15 Şubat 2022 tarihindeki talimatla ilgili bir açıklama yapan Türkiye Ormancılar Derneği (TOD), düzenlemenin iptalini istedi.
Kelam konusu talimatla yangınla gayret nedeni öne sürülerek makilik alanların odun üretimine husus edildiğine işaret edilen açıklamada, “kelam konusu talimat incelendiğinde maki tarifi da dahil olmak üzere, makinin yangınla bağı, maki vejetasyonunun sahip olduğu ekolojik ve biyolojik özellikler ve buna bağlı olarak sağladığı ekosistem hizmetleri ile silvikültür tekniği ve terminolojisi açısından kıymetli eksik ve yanlışların bulunduğu görülmektedir. Son senelerda amenajman planlarında maki ve sert yapraklı ormanların ‘Mak’ rumuzu ile planlamaya dâhil edilmesi, senelerca maddelerle orman dışına çıkarılmaya çalışılan ya da özel ağaçlandırma çalışmalarına husus edilen bu alanların planlı idaresi açısından kıymetli bir gelişme olmuştur. Fakat maki ve sert yapraklı ormanlar mahallî olarak farklılık gösteren ekolojik ve biyolojik karakterlere sahiptir. Bu niçinle yalnızca ‘Mak’ rumuzu ataması yapılarak bu alanların üretime mevzu edilmesi ve büsbütün yangına uyumlu olan bu ekosistemlerin yangınla çabayı zorlaştıran bir yapı olarak gösterilmesi çağdaş ormancılık yaklaşımıyla uyuşmamaktadır” görüşüne yer verildi.
Orman yangınlarının jeolojik çağlardan bu yana meydana gelen olaylar olduğu vurgulanan açıklamada, “geçtiğimiz yıla kadar orman yangınlarında makilik diye nitelendirilen sert yapraklı ormanlar ve kızılçam ormanları yangının sorumlusu ve yangını artıran niçinler olarak değerlendirilmemişti. Var olan ekosistem yapısı Akdeniz ikliminin doğal bir kararıdur. Bu niçinle yangınla uğraşta zorlaştırıcı niye olarak bu alanlar değil uygulanan siyasetler ve yaklaşımlar irdelenmelidir. Maki tanımlamasıyla ilgili olarak yapılan en büyük yanlışlardan biri Akdeniz iklimi tesiri altındaki sert yapraklı cinslerin egemenliğindeki bitki örtüsünün çalılık olarak tanımlanmasıdır. halbuki bugün maki olarak bilinen alanların değerli bir kısmı sert yapraklı orman formundadır. Bu alanlara hükümran olan bitkiler incelendiğinde çoğunluğunun ağaç formuna ulaşan çeşitlerden olduğu, çalılık durumunda olan biroldukça alanın da aslında otlatma, yakacak odun temini vb. insan kaynaklı faktörler niçiniyle bugünkü yapılarına dönüşmüş alanlar olduğu görülmektedir” denildi.
YANGINLA ÇABA DEĞİL BALTALIK İŞLETMECİLİĞİ
Maki tanımlamasına yönelik olarak yapılan bu yanlışın “herdem yeşil çalı cinslerinin ve bir kısmını da ağaç ve ağaççıkların meydana getirdiği bitki örtüsü” tabiriyle talimattaki tarifte da sürdürüldüğüne işaret edilen açıklamada, “Üstelik talimattaki maki tanımlaması “hatta dikenli ağaççık ve çalılardır” tabiriyle sonlanmaktadır. Bu ise makinin bitki örtüsü mü yoksa bitki mi olduğu biçiminde bir tutarsızlığın oluşmasına niye olmaktadır” tabirlerine yer verildi.
Akdeniz’in sert yapraklı orman ve çalılıklarının yangına uyumlu ekosistemler olduğunun da altı çizilen açıklamada, “Bu özelliğe sahip bir ekosistemle ilgili olarak yangınla çabada kuvvetlik yaratıyor denilerek tam alanda odun üretimi gerçekleştirmek ve bunu birçoğu randıman gücü yüksek olan alanlarda ‘canlandırma kesimi’ ismi altında yapmak ne yangınla gayret ne de silvikültür teknikleri ile uyuşmaktadır. Hakikaten Talimatın maki alanlarının planlanması ile ilgili kuralları da içeren 289 Sayılı Bildirim ile de çelişkiler içerdiği görülmektedir” denildi.
Yangınla çaba kapsamında yerleşim yeri ve yol kenarları üzere alanlarda yanıcı yük idaresi uygulamalarının gerçekleştirilebileceği lakin 10 hektarlık alanlar belirleyerek tam alanda canlandırma kısmı ismiyle kısımlar yapmanın yangınla çabayla değil, baltalık işletmeciliğiyle ilişkilendirilebileceği görüşü savunulan açıklamada, şu biçimde denildi: “Gerçekten yapılacak çalışmaların baltalık işletmeciliği olacağı görülmektedir. Kızılçam ormanlarında geniş alanlarda orta ve alt katmanda yer alan sert yapraklı tipler üzerinde yapılacak kısımları de yangınla uğraş kapsamında kıymetlendirmek mümkün değildir. Yapılması planlanan bu uygulama ile de bu cins orman kuruluşlarının sahip olduğu biyolojik ve ekolojik zenginliğin dikkate alınmadığı ve yaban hayatı açısından ortaya koymuş olduğu pahanın görmezden gelindiğini anlaşılmaktadır. Bu ise OGM’nin benimsediği ekosistem ve biyolojik çeşitlilik temelli orman idaresinden uzak bir hal olarak ortaya çıkmaktadır.”
İşaret edilen eksiklik ve uyumsuzluklardan dolayı OGM’nin kelam konusu buyruğunun bir an evvel iptal edilmesi gerektiğinin altın çizilen Türkiye Ormancılar Derneği’nin açıklamasında, “Bu ekosistemlere yangınların hatalısı üzere davranmak yerine, sahip oldukları ekosistem hizmetlerini korumak ve geliştirmek ormancılığın temel bakılırsavi olmalıdır. Bu kapsamda evvela terminolojik olarak tariflerin yanlışsız yapıldığı, sert yapraklı ormanlar ve çalılıkların sahip olduğu biyolojik ve ekolojik zenginliklerin dikkate alındığı, biyolojik çeşitlilik ve tabiat muhafaza, toprak ve su muhafaza, odun dışı orman eserleri, yaban ömrü vb. hayli taraflı eser ve hizmetlerin ortaya konulduğu işlevsel bir planlama sürecine süratli bir biçimde geçilmelidir” denildi.
Yusuf Yavuz