ahmetbeyler
Yeni Üye
Ambalaj ve sarf gereçlerinde dışa bağımlıyız. Bu materyallerin kendisini ya da hammaddesini ithal ediyoruz. Pandemi sürecinde %100 fiyat artışı gerçekleşen ambalaj materyallerinin fiyatları, gitgide berbata giden dünya iktisadı, savaş ve öbür krizlerle artmaya devam ediyor, edecek.
Ambalaj ve sarf materyalleri denildiğinde; konserve teneke, teneke kapak, boş cam konserve pet/plastik ambalaj, plastik kapak, etiket, koli, bant, palet, yapıştırıcı, kapak bandı ve gibisi petrol ve petrol bazlı fazlaca çeşitli eserler kullanılıyor. Bu mamüllerin neredeyse hepsi hammadde ya da bitmiş olarak Türkiye’ye ithal ediliyor.
Nereye varacağım…
Bir restoranda yemek yiyorsanız ya da konutunuza yemek siparişi veriyorsanız artık bilin ki ösöylemiş olduğiniz bedelin yarısını, hatta tahminen daha fazlasını ambalaja veriyorsunuz. Hatta şu biçimde tabir edeyim; Yediğiniz yemeklerde aslında ambalaj ve sarf gereci yiyorsunuz!
İşin sosyo-politik ve planlama boyutu benim pozisyon değil. Nasıl bu biçimde oldu, niye dışa bağımlıyız, niye kendi ambalaj ve sarf gereçlerimizi üretemiyoruz, bunları işin uzmanları tartışadursunlar.
Beni ilgilendiren konu; yeme-içme dünyasında mevcut durumla ilgili size bir uyanış yaşatabilmek, mümkünse bu farkındalık ile -belki- bir nebze de olsa yüzde yüz dışa bağlı olduğumuz bu eserlerde tasarruf sağlamak, hatta verdiğiniz yemek siparişlerinde “farkında olmadan” yediğiniz ambalaj ve sarf gereçlerinin bedellerinin düşmesini sağlamak.
Artık evvela gelelim niye havalı ambalajlardan vazgeçemediğimize…
ORTADOĞULULUK VE GÖSTERİŞ SEVERLİK
İşim gereği biroldukça restoran sahibi ile görüşüyorum, sıkıntılarını dinliyorum. Hele şu sıralar hepsinin hızı her istikametten üst üste gelen artırımlardan ötürü asık olduğu için ambalaj maliyetlerinin de onları ayrıyeten ne kadar yıprattığının farkındayım. O denli ki artık ambalaj alımı onlar için artık tahammül edilemeyecek seviyede. Müşterilerine de bunu yansıtmaktan çekinmekle kalmayıp, bildiğiniz utanıyorlar.
Sorun şu; Buna karşın beşerler gittikleri kafelerde kaliteli bir karton kahve bardağı talep etmeye devam ediyor. Âlâ bir ambalajda kendilerini inançta hissettiklerini sanabilirsiniz lakin işin asıl öteki bir boyutu var. Üstelik o düzgün karton bardağın ederinin 2 ya da 3 TL olduğunu bile bilmiyorlar.
Kadıköy Moda’da nezih bir kafenin sahibi bir arkadaşıma sorduğumda bardak, bardakları tutacak aparat, karıştırma çubuğu, peçete ve baskılı bir kraft poşet ile bu maliyetin sipariş başına 10 TL hatta kimi vakit 15 TL’ye kadar vardığını söylüyor.
Ve elbette bu maliyetler müşteriye yansıtılmak zorunda.
Kahve bardaklarında daha ucuz bir seçenek yok mu dediğimde ise “İnsanlara ucuz kahve bardağı sunarsak beğenmiyorlar. Çabucak makûs yorum yapıyorlar, toplumsal medyada bizi eleştiriyorlar. İster istemez daha uygununu sunmak zorunda kalıyoruz” diyor. Hesapta buraya gelen beşerler çağdaş, çevreci ve şuurlu bireyler. Yani ambalaja, havalı ambalaja, gösterişe para ödemekle işlerinin hiç olmaması lazım, o denli değil mi?
Lakin toplum olarak ambalajda gösterişi seviyor hatta bunu ziyadesiyle abartıyoruz. Diğerlerini eleştiriyor, “Ne kadar görgüsüzce!” diyoruz lakin bizler de nitelik değil birden fazla vakit gösterişin peşindeyiz ve bu lüksümüzden asla feragat etmiyoruz.
özetlemek gerekirsesı.
Dü-şün-mü-yor-uz! Baş yormuyoruz…
Örneğin konutlara paket servis yapan firmaların bize restoranlardan gönderdiği ambalajlarda şayet peçete, plastik kaşık, çatal, kürdan, eksik olursa ya da gönderdiği torbasını beğenmezsek ya da eserin paketlemesini zayıf bulursak bu yerlere negatif yorumlar bırakıp puanlarını bile kırabilecek kudrete sahip olduğumuzu biliyoruz zira.
Düzgün paket puanı olan restoranlardan hiç sipariş verdiniz mi? Meskene gelen paketler adeta lunapark gibi… İçerisinde sakız, şeker, en havalısından kolonyalı mendil, tuz, kürdan, acı süs biber, limon, oyuncak, nostaljik nesneler, kırtasiye nesneleri var da var… Pekala ne sipariş ettik biz?
Tantuni…
Yani yazımın başında belirttiğim üzere bu biçimdece yediğimiz yemeklerin lezzeti yerine ambalaja (gösterişe) daha fazla para ödemeye devam ediyoruz.
TASARRUF TAVSİYELERİ
Kafelere teklifim kendi termos ve kahve bardakları ile gelenlere ambalaj maliyetinden tasarrufta teşekkür babında indirim yapmaları. Bunu bir kampanya haline dönüştürüp hem dükkana gelen müşteriyi ödüllendirmeli, tıpkı vakitte ambalaj maliyetinden tasarruf etmeli. Bu ilerleyen vakit içinderda gerçek manada bir akıma dönüşebilir hatta.
Ayrıyeten mümkünse ucuz ve kıymetli seçeneklerle karton bardak sunmaları, fiyatları da buna göre belirlemeli ve tüketiciye de bununla ilgili farkındalık sağlamalı. (Ambalaja fazlaca para ödüyorsunuz!)
Amerika’da “ikon” yerlerde yemekler yedim, en uygun burgerciler bile kesim standardı en ucuz yağlı kağıda ve en ucuz folyoya eserleri sarıp konutlara paket servis yapıyorlar. Üstelik ne sarılan kağıtların üzerinde markaların isimleri var, ne de torbaların… Kimse de yerleri paketlemeleri epey havalı değil diye yargılamıyor, toplumsal medyada haklarında makus yorumlar yapmıyor, mamüllerin de lezzetlerinden lezzet kaybolmuyor. Yani en sıradan ve fonksiyonlu paketleme ne ise onu kullanıyorlar. Bu yerlere gidip yemek yediğinizde tek bir peçete ile yönetim ediyorsunuz, bizde ise içerisinde yüzlerce peçete olan “dispenser” olmayan masalar, artık masa sayılmıyor. Her şey kucak dolusu olacak, istediğiniz kadar kürdan, istediğiniz kadar peçete, plastik kaşık, çatal, bıçak, ambalajlı tuz, ambalajlı kimyon hepsine erişebileceksiniz.
Gereğince heybetli bir servis sunulmuyorsa lezzet de kâfi değildir algısı… İşte bu daima “Ortadoğu Kafası”.
bir daha tekrar ediyorum. bu biçimdece yediğiniz yemeğe değil, ambalaja para ödüyorsunuz.
Pekala ambalajdan tasarruf için öbür neler yapmalı?
Yerler artık baskılı kağıtlardan kaçınmalı, havalı ve baskılı kolonyalı mendillerden uzaklaşmalı, kesimde adet ile değil kilo ile satılan ambalaj ve sarf gereçlerine yönelmeli. Ambalajda daha sıradan ve işlevsel düşünmeli.
Konutlara paket servis yapan firmalar -satın alma ve pazarlık güçleri devasa yükseklikte olduğu için- paket ve ambalaj konusunda restoranlara ya takviye olmalı, ya da şayet bunu yapamıyorlarsa ambalajı kıymetlendirme konusunda tüketicilere yetkinlik verMEmeli.
Şayet illa restoran olarak bir branding “marka” vurgusu yapacaksanız, bunu firmanızın logosundan bir kaşe hazırlayarak sardığınız düz ambalaj kağıdına ya da kraft poşete damgalayabilirsiniz. Evet, bu markanızı gösterişten ve havalı olmaktan uzaklaştırabilir fakat markanızın samimiyetini bir o kadar artırır.
Dönem artık gösteriş periyodu değil, tasarruf devri… Nereden ne kadar yapabiliyorsak artık. Zira her ne kadar ekonomik kriz yok diye birileri ısrar etse de “Kral Çıplak!” ve bu kriz yalnızca Türkiye ile de hudutlu değil.
Kendi adıma mikro seviyede de olsa bu tavsiyelerde bulunmak bu ülkenin evladı olarak kesime borcum.
GELELİM BİZE…
Biz tüketiciler de bundan bu biçimde havalı ambalajlardan kaçınalım ve epeyce heybetli bir ambalaj içerisinde yemek yiyorsak çöpe atacağımız o ambalaja yeterli bir bedel ödediğimizin farkına varalım!
Gösterişe, ambalaja puan vermeyelim. Konutumuza gelen paket ne kadar yeterli hazırlanmış diye kendimizi uygun hissetmeyelim. Hatta mümkünse paket siparişi verirken konutta çatal bıçağımız varsa plastik çatal, bıçak, kaşık istemeyelim. Lezzeti ambalajı ile yargılamayalım.
Unutmayın önünüze ne kadar yeterli paket geliyor ise bu yediğiniz yemeğe olması gerekenden daha fazla bedel ösöylemiş olduğiniz manasına geliyor.
Şayet bu maliyeti işletme kendisi yükleniyorsa bilin ki o işletme uzun ömürlü değil, epeyce yakında ölecek!
Nereden mi biliyorum?
Zira bu matematiği epey gördüm.
Salih Seçkin Sevinç
Ambalaj ve sarf materyalleri denildiğinde; konserve teneke, teneke kapak, boş cam konserve pet/plastik ambalaj, plastik kapak, etiket, koli, bant, palet, yapıştırıcı, kapak bandı ve gibisi petrol ve petrol bazlı fazlaca çeşitli eserler kullanılıyor. Bu mamüllerin neredeyse hepsi hammadde ya da bitmiş olarak Türkiye’ye ithal ediliyor.
Nereye varacağım…
Bir restoranda yemek yiyorsanız ya da konutunuza yemek siparişi veriyorsanız artık bilin ki ösöylemiş olduğiniz bedelin yarısını, hatta tahminen daha fazlasını ambalaja veriyorsunuz. Hatta şu biçimde tabir edeyim; Yediğiniz yemeklerde aslında ambalaj ve sarf gereci yiyorsunuz!
İşin sosyo-politik ve planlama boyutu benim pozisyon değil. Nasıl bu biçimde oldu, niye dışa bağımlıyız, niye kendi ambalaj ve sarf gereçlerimizi üretemiyoruz, bunları işin uzmanları tartışadursunlar.
Beni ilgilendiren konu; yeme-içme dünyasında mevcut durumla ilgili size bir uyanış yaşatabilmek, mümkünse bu farkındalık ile -belki- bir nebze de olsa yüzde yüz dışa bağlı olduğumuz bu eserlerde tasarruf sağlamak, hatta verdiğiniz yemek siparişlerinde “farkında olmadan” yediğiniz ambalaj ve sarf gereçlerinin bedellerinin düşmesini sağlamak.
Artık evvela gelelim niye havalı ambalajlardan vazgeçemediğimize…
ORTADOĞULULUK VE GÖSTERİŞ SEVERLİK
İşim gereği biroldukça restoran sahibi ile görüşüyorum, sıkıntılarını dinliyorum. Hele şu sıralar hepsinin hızı her istikametten üst üste gelen artırımlardan ötürü asık olduğu için ambalaj maliyetlerinin de onları ayrıyeten ne kadar yıprattığının farkındayım. O denli ki artık ambalaj alımı onlar için artık tahammül edilemeyecek seviyede. Müşterilerine de bunu yansıtmaktan çekinmekle kalmayıp, bildiğiniz utanıyorlar.
Sorun şu; Buna karşın beşerler gittikleri kafelerde kaliteli bir karton kahve bardağı talep etmeye devam ediyor. Âlâ bir ambalajda kendilerini inançta hissettiklerini sanabilirsiniz lakin işin asıl öteki bir boyutu var. Üstelik o düzgün karton bardağın ederinin 2 ya da 3 TL olduğunu bile bilmiyorlar.
Kadıköy Moda’da nezih bir kafenin sahibi bir arkadaşıma sorduğumda bardak, bardakları tutacak aparat, karıştırma çubuğu, peçete ve baskılı bir kraft poşet ile bu maliyetin sipariş başına 10 TL hatta kimi vakit 15 TL’ye kadar vardığını söylüyor.
Ve elbette bu maliyetler müşteriye yansıtılmak zorunda.
Kahve bardaklarında daha ucuz bir seçenek yok mu dediğimde ise “İnsanlara ucuz kahve bardağı sunarsak beğenmiyorlar. Çabucak makûs yorum yapıyorlar, toplumsal medyada bizi eleştiriyorlar. İster istemez daha uygununu sunmak zorunda kalıyoruz” diyor. Hesapta buraya gelen beşerler çağdaş, çevreci ve şuurlu bireyler. Yani ambalaja, havalı ambalaja, gösterişe para ödemekle işlerinin hiç olmaması lazım, o denli değil mi?
Lakin toplum olarak ambalajda gösterişi seviyor hatta bunu ziyadesiyle abartıyoruz. Diğerlerini eleştiriyor, “Ne kadar görgüsüzce!” diyoruz lakin bizler de nitelik değil birden fazla vakit gösterişin peşindeyiz ve bu lüksümüzden asla feragat etmiyoruz.
özetlemek gerekirsesı.
Dü-şün-mü-yor-uz! Baş yormuyoruz…
Örneğin konutlara paket servis yapan firmaların bize restoranlardan gönderdiği ambalajlarda şayet peçete, plastik kaşık, çatal, kürdan, eksik olursa ya da gönderdiği torbasını beğenmezsek ya da eserin paketlemesini zayıf bulursak bu yerlere negatif yorumlar bırakıp puanlarını bile kırabilecek kudrete sahip olduğumuzu biliyoruz zira.
Düzgün paket puanı olan restoranlardan hiç sipariş verdiniz mi? Meskene gelen paketler adeta lunapark gibi… İçerisinde sakız, şeker, en havalısından kolonyalı mendil, tuz, kürdan, acı süs biber, limon, oyuncak, nostaljik nesneler, kırtasiye nesneleri var da var… Pekala ne sipariş ettik biz?
Tantuni…
Yani yazımın başında belirttiğim üzere bu biçimdece yediğimiz yemeklerin lezzeti yerine ambalaja (gösterişe) daha fazla para ödemeye devam ediyoruz.
TASARRUF TAVSİYELERİ
Kafelere teklifim kendi termos ve kahve bardakları ile gelenlere ambalaj maliyetinden tasarrufta teşekkür babında indirim yapmaları. Bunu bir kampanya haline dönüştürüp hem dükkana gelen müşteriyi ödüllendirmeli, tıpkı vakitte ambalaj maliyetinden tasarruf etmeli. Bu ilerleyen vakit içinderda gerçek manada bir akıma dönüşebilir hatta.
Ayrıyeten mümkünse ucuz ve kıymetli seçeneklerle karton bardak sunmaları, fiyatları da buna göre belirlemeli ve tüketiciye de bununla ilgili farkındalık sağlamalı. (Ambalaja fazlaca para ödüyorsunuz!)
Amerika’da “ikon” yerlerde yemekler yedim, en uygun burgerciler bile kesim standardı en ucuz yağlı kağıda ve en ucuz folyoya eserleri sarıp konutlara paket servis yapıyorlar. Üstelik ne sarılan kağıtların üzerinde markaların isimleri var, ne de torbaların… Kimse de yerleri paketlemeleri epey havalı değil diye yargılamıyor, toplumsal medyada haklarında makus yorumlar yapmıyor, mamüllerin de lezzetlerinden lezzet kaybolmuyor. Yani en sıradan ve fonksiyonlu paketleme ne ise onu kullanıyorlar. Bu yerlere gidip yemek yediğinizde tek bir peçete ile yönetim ediyorsunuz, bizde ise içerisinde yüzlerce peçete olan “dispenser” olmayan masalar, artık masa sayılmıyor. Her şey kucak dolusu olacak, istediğiniz kadar kürdan, istediğiniz kadar peçete, plastik kaşık, çatal, bıçak, ambalajlı tuz, ambalajlı kimyon hepsine erişebileceksiniz.
Gereğince heybetli bir servis sunulmuyorsa lezzet de kâfi değildir algısı… İşte bu daima “Ortadoğu Kafası”.
bir daha tekrar ediyorum. bu biçimdece yediğiniz yemeğe değil, ambalaja para ödüyorsunuz.
Pekala ambalajdan tasarruf için öbür neler yapmalı?
Yerler artık baskılı kağıtlardan kaçınmalı, havalı ve baskılı kolonyalı mendillerden uzaklaşmalı, kesimde adet ile değil kilo ile satılan ambalaj ve sarf gereçlerine yönelmeli. Ambalajda daha sıradan ve işlevsel düşünmeli.
Konutlara paket servis yapan firmalar -satın alma ve pazarlık güçleri devasa yükseklikte olduğu için- paket ve ambalaj konusunda restoranlara ya takviye olmalı, ya da şayet bunu yapamıyorlarsa ambalajı kıymetlendirme konusunda tüketicilere yetkinlik verMEmeli.
Şayet illa restoran olarak bir branding “marka” vurgusu yapacaksanız, bunu firmanızın logosundan bir kaşe hazırlayarak sardığınız düz ambalaj kağıdına ya da kraft poşete damgalayabilirsiniz. Evet, bu markanızı gösterişten ve havalı olmaktan uzaklaştırabilir fakat markanızın samimiyetini bir o kadar artırır.
Dönem artık gösteriş periyodu değil, tasarruf devri… Nereden ne kadar yapabiliyorsak artık. Zira her ne kadar ekonomik kriz yok diye birileri ısrar etse de “Kral Çıplak!” ve bu kriz yalnızca Türkiye ile de hudutlu değil.
Kendi adıma mikro seviyede de olsa bu tavsiyelerde bulunmak bu ülkenin evladı olarak kesime borcum.
GELELİM BİZE…
Biz tüketiciler de bundan bu biçimde havalı ambalajlardan kaçınalım ve epeyce heybetli bir ambalaj içerisinde yemek yiyorsak çöpe atacağımız o ambalaja yeterli bir bedel ödediğimizin farkına varalım!
Gösterişe, ambalaja puan vermeyelim. Konutumuza gelen paket ne kadar yeterli hazırlanmış diye kendimizi uygun hissetmeyelim. Hatta mümkünse paket siparişi verirken konutta çatal bıçağımız varsa plastik çatal, bıçak, kaşık istemeyelim. Lezzeti ambalajı ile yargılamayalım.
Unutmayın önünüze ne kadar yeterli paket geliyor ise bu yediğiniz yemeğe olması gerekenden daha fazla bedel ösöylemiş olduğiniz manasına geliyor.
Şayet bu maliyeti işletme kendisi yükleniyorsa bilin ki o işletme uzun ömürlü değil, epeyce yakında ölecek!
Nereden mi biliyorum?
Zira bu matematiği epey gördüm.
Salih Seçkin Sevinç